Uluslararası Nakliye Lojistik Terimleri Sözlüğü
A
A.I.D "Agency for International
Developement"için kısaltma.ABD Uluslar arası Kalkınma Ajansı. ABD hükümetinin
özellikle savaş,iç savaş,salgın hastalık,kıtlık v.b.gibi olağanüstü olaylardan
zarar gören ülkelere yaptığı yardımları düzenleyen kuruluş.
A.T.A "American Truckers Association"için
kısaltma.Amerika Kamyoncular Birliği.
AAR "Against All Risks"için kısaltma.Sigorta
poliçelerinde "Bütün Riskler Dahil"maddesi için kullanılır.
A.A.R "Association of American
Railroads"için kullanılan kısaltma.Amerika Kıtası Demiryolu Birliği.
ABAFT Gemiler için kıça doğru,kıç
tarafta,kıç tarafında.Geminin kıçı ile ortası arasında bir yer.
ABANDON Yükleyici yada alıcının mallarını
bırakması,tek etmesi.
ABATEMENT Mala zarar gelmesi ya da tarife
üzerinde fiyatlandırma halinde fatura üzerinden izin verilen indirim.
ABI "Automated Broker Interface"için
kısaltma.ABD Gümrüğü'nde acentelerin ithalat işlemlerini gerçekleştirebildiği
EDI sistemi.
ABOARD Yükün taşıma vasıtasının üstüne
konması,yükün vasıta üstünde olması.
ABSORPTION Bir taşıyıcının başka bir
taşıyıcının masraflarını yükleyiciye/göndericiye aksettirmeden üstlenmesi.
ACCEPTANCE Keşidenin/ödemeyi yapacak olanın
kabul ettiği ve vadesi geldiğinde koşulsuz olarak ödemekle yükümlü olduğu vadeli
draft veya ödeme çeki.Kabaca,belirlenen şartlarda malın satın alınması
anlaşmasıdır.
ACCESSORIAL CHARGES Taşıma kaplarının
kirası,döviz kuru ve teslim masrafları gibi temel tarifeye eklenen masraflar.
ACQUIESCENCE Bir konşimento gönderici/yükleyici
tarafından protesto edilmeden kabul edilir veya imzalanırsa,gönderici sessiz
kalarak anlaşma şartlarını kabul etmiş sayılacağına dair ifade.
ACQUITTANCE Yük üzerindeki iddialardan
vazgeçtiğini gösterir belge.
A.C.S. "Automated Commercial Systems"için
kısaltma.ABD Gümrüklerinin EDI BILGE sistemi.
ACT OF GOD Doğal afet.
AD VALOREM Daha çok vergi sistemlerinde
kullanılan"Değere Göre" anlamına gelen Latince terim.
ADMINISTRATIVE LAW JUDGE ABD'de "İdari
Yargıç"
ADMIRALITY ABD'de "Bahriye
Mahkemesi".İngiltere'de Deniz Kuvvetleri Kumandanlığı.
ADVANCE 1.Peşin avans 2.Daha önce
rezervasyonu yapılmış kısa süre içinde hareket edecek olan gemiyi taşımak.
ADVANCED CHARGES Nihai olarak gönderici/yükleyici
veya alıcı/konsiyeden tahsil edilecek olan ve bir taşıyıcıdan diğerine aktarılan
taşımacılık ücreti.
ADVENTURE Göndericinin/yükleyicinin tüm
riskleri üzerine aldığı yükleme.
ADVICE OF SHIPMENT Yükleme talimatı.Yerli ya
da yabancı alıcının yükün ambalajlanması,rota tayini vb. konulara ilişkin
gönderdiği not. Faturanın bir kopyası ve istenildiği takdirde konşimentonun bir
kopyası bu talimata eklenir.
ADVISING BANK Ticari bir işte tacirin nam ve
hesabına kredi ilişkisini başlatan banka.
AFFREIGHTMENT, CONTRACT OF Yük yeri
rezervasyon kontratı.Bir denizyolu taşıyıcısının bir ihracatçı veya ithalatçıya
belirli zamanda belirli tarifede gemisinde kargo yeri sağlama garantisi veren
kontrat.
AFT Gemi,uçak gibi araçların arka kısmı.
AGENCY TARIFF Acente Tarifesi.Bir acentenin
birçok taşıyıcı adına yayınladığı tarife.
AGENT Acente.Bir sözleşme veya vekalete
dayanarak başkası ya da bir firma adına sözleşme düzenlemeye ve hareket etmeye
yetki almış kişi yada kurum.
AGGREGATE SHIPMENT Farklı satıcılardan tek
bir alıcı/konsiyeye gönderilecek yükün bir araya getirilip konsolide edilerek
tek bir yük halinde taşınması.
AGREED WEIHGT Taşıyıcı ile gönderici
arasında yükün mutabık kalınan ağırlık yada tonajı.
AIRWAY BILL Hava Konşimentosu.Gönderici ile
hava taşıyıcı arasında ciro edilemez formda hazırlanan taşıma senedi.
ALL IN Her şey dahil fiyat.Çıkıştan varışa
tüm masrafları kapsayan anlaşma.
ALONGSIDE Geminin yan tarafı,borda."Alongside"
kayıtlı şekilde teslim edilen mallar limanda yüklemeye uygun biçimde bordaya
konur.
ALTERNATIVE RATES Alternatif navlunlar.
AMBIENT TEMPERATURE Çevre ısısı.Bir
konteynır için çevre ısısı atmosfer sıcaklığıdır.
AMERICAN BUREAU OF SHIPPING Amerikan
Denizcilik Bürosu.Amerikan gemilerinin seyrüsefere uygunluğunu tescil eden
kuruluş.
AMS "Automated Manifest System" için
kısaltma.ABD Gümrüğü'nün "Otomatik Özet Beyan Sistemi".
ANTI-DUMPING DUTY Anti-damping vergisi.İthal
malların satışını özendirmemek ve bu malların yerli mallara ikame edilmesini
teşvik etmek için konulan vergi.
ANY QUANTITY (A.Q.) Belirlenen navlunun,mal
miktarına bağlı olmadan uygulanacağını belirten ifade.
APPARENT GOOD ORDER Harici muayenede malın
zarar görmediğinin tespiti.
APPRAISEMENT Eşyanın gümrük kıymetinin
tespiti.Gümrük yetkilileri tarafından ithal edilen malın vergilendirilecek
değerinin belirlenmesi.
APPRAISER'S STORES İthal edilen malların
gümrük kıymetinin tespiti için numunelerin alındığı,incelendiği,ölçüldüğü gümrük
deposu.
ARBITRARY Sabit fiyatın üstüne
keyfi,ihtiyari fiyat koymak.
ARRIVAL NOTICE Varış İhbarnamesi.Taşıyıcı
tarafından malın konşimentoda belirtilen noktaya ulaştığında alıcı/konsiyeye
veya acentesine gönderdiği nota.
ASC X12 "American Standards Committee x12"
için kısaltma.Amerikan Standartları Komitesi.ABD'de elektronik veri değişimi
standartlarını belirlemekle yükümlü kuruluş.
ASSIGNMENT Konşimento yada kıymetli evrakı
tahsis etme.Mülkiyet veya sair bir hak tesisi için kıymetli evrakın devri.Emre
yazılı senetlerde (konşimentolarda) ciro;nama yazılı senetlerde yazılı bir devir
beyanı.
ASTERN Tornistan.
ATA CARNET ATA KARNESİ.Fransızca "Admission
Temporaire" ve İngilizce "Temporary Admission" ifadelerinin birleştirilmesiyle
oluşturulan terim.Fuar,sergi,ticari numune ve profesyonel ekipmanın sistemi
kabul eden ülke topraklarını belirli bir süre için gümrüksüz giriş çıkışını
sağlayan,ilgili ticaret odaları tarafından düzenlenen belge.
ATDNSHINC "Any Time,Daytime;Night,Sundays
and Holidays Included" için kısaltma.Her zaman;gece,gündüz,pazarları ve tatiller
dahil.
ATWARTSHIPS Geminin enine çapraz yönü.
AVOIRDUPOIS POUNDS 0.4535924277 kilogram
eşitinde yük ağırlık birimi.
AWWL "Always Within Institute Warranties
Limits" için kısaltma. "Her zaman Garanti Limitleri İçinde" anlamında
sigortacılık deyimi.
B
B/L "Bill of Lading" için
kısaltma.Konşimento.Konşimentolar,üzerinde yazılı şartlara paralel olarak;
"Negotiable/Straight (Non-Negociable)","Clean/Dirty (Unclean)", "Master/House",
"Services/Express", "Received/Open/Shipped" gibi adlandırmalara sahip
olabilmektedir. Konşimento çeşitleri : 1."Ocean/Marine B/L": Limandan limana
yapılan taşımayı içeren konşimentodur ve taşıyıcı,kaptan veya acente tarafından
imzalanır.Kara,demiryolu vb. iç taşımaları içermez. 2. "Combined B/L" : Kargonun
kara,deniz ve hava kombinasyonları ile taşınması söz konusu olduğunda tanzim
edilen konşimento çeşididir. 3. "Through B/L" : Kargonun birden fazla deniz
aracı ile taşınması söz konusu olduğunda düzenlenen konşimentodur.
BACK HAUL Geri dönüş.Geri dönüş yükü.
BAF "Bunker Adjusment Factor" için
kısaltma.Akaryakıt Ayarlama Faktörü.Deniz hat işletmecilerini dalgalanan
akaryakıt fiyatlarından korumak için kullanılır."FAF-Fuel Adjusment Factor"
olarak da geçer.
BALLOON FREIGHT Hafif ve hacimli yük.
BANK GUARANTIEE Banka garantisi.Bankanın
taşıyıcıya orijinal konşimentonun kaybolması ya da yanlış yere gitmesi halinde
verdiği garanti.
BARGE CARRIERS Mavna taşıyıcısı.Mavnalı
taşımak için tasarlanan gemi.
BARRATRY Gemi kaptanı veya diğer gemi
yönetiminin,gemi sahibinin rızası ve amaçları dışında gerçekleştirdikleri
yasadışı davranışlar veya yolsuzluklar için kullanılan terim.Zarara yol açacak
ihmal ve diğer yolsuzluklar da bu kapsama girer.
BARREL (BBL) Varil.60 'F'de 42 galon sıvıyı
taşıyabilen kap.
BASE RATE Ana navlun.Ek masrafları
haricindeki temel tarifede belirlenen taşımacılık ücreti.
BB 1."Ballast Bonus" için kısaltma.Geminin
bir önceki seferindeki tahliye limanı ile bir sonraki seferindeki yükleme limanı
arasında ana navlun hesabında önemsiz görülmeyecek kadar bir boş gidiş mesafesi
ve maliyeti olması halinde,bu boş gidiş maliyetini karşılamak için alınan
ücrettir. 2."Bare Boat" için kısaltma.Çıplak gemi kiralama. 3."Bar-Bound" için
kısaltma.Tahıl ticaretinde "River Plate" sağlık koşulu.
BCO "Beneficial Cargo Owner" için
kısaltma.Yararlanan yük sahibi.Varış yerinde malı teslim alan,malın taşınmasında
üçüncü kişi olarak hareket etmeyen ve kayıtlarda ithalatçı olarak belirtilen
kişi.
BEAM Geminin genişliği.
BELT LINE Ticari bölgede hizmet veren
değişimli ray sistemi.
BENEFICIARY Lehdar.Ödeme almaya yetkili
kılınan şahıs veya firma.
BERTH TERMS Yükleme ve boşaltma
şartı.Geminin yükleme aldığı rıhtımdan boşaltma yapacağı rıhtıma kadar
masrafları kapsayan şartlar."Yanaşma Şartı" olarak da geçer.
BILETERAL Karşılıklı.Tarafların karşılıklı
rızasını gösteren kontrat terimi.
BILL OF EXCHANGE Senet,poliçe,konşimento
gibi ödeme araçları.
BILL OF LADING Konşimento.Mal,hammadde ve
eşyanın taşınmasında kullanılan çok yönlü kullanımı olan temel ve kıymetli
evrak.Konşimento navlunu,taşınan malların özelliklerini,rotayı ve yük üzerindeki
mülkiyet hakkı olan tarafları belirler.
BILL OF SALE Yükün mülkiyetini bir ödeme
veya borçlanma karşılığında devreden vesika.
BILL OF PARTY Hizmet karşılığında ödeme
yapmakla mükellef kılınan müşteri.
BILLED WEIGHT Faturalandırılmış
ağırlık.Konşimentoda belirtilen yükün ağırlığı.
BLANKET BOND Birkaç kişi,mal ve eşyayı
kapsayan tahvil.
BLANKET RATE Tek bir yüklemedeki değişik mal
kalemlerine uygulanabilir taşıma ücreti/tarifesi.
BLANKET WAYBILL Birden fazla seferle taşınan
yük için düzenlenen konşimento.
BLIND SHIPMENT Konşimentoda alıcısı veya
gönderici belirtilmeden yapılan yükleme.
BLOCK STOWAGE İstem dışı oynamaları
önleyecek biçimde yapılan yük istifi
BLOCKED TRAINS Blok tren.Farklı
istasyonlarda durup vagon eklenip çıkartılmadan,tek bir varış noktasına çok
sayıda vagonu taşıyan yük treni.
BLOCKING OR BRACING Yüklerin sabitlenmesi
için yanlarına konan ağaç yada metal destekler.
BLS (BALES) Balya.
BOARD Borda.Araca erişim sağlama.
BOARD FEET 12 inç genişliğinde 1 feet
uzunluğunda yük ölçüsü.
BOBTAIL Treylersiz bir çekicinin karayolunda
seyretmesi.
BOGIE Konteynerin altına monte edilen
tekerlek sistemi.
BOLSTER Şasiye monte edilen Konteynerin
güvenliğini sağlayan parça.
BOND PORT Giriş gümrük limanı.
BONDED FREIGHT Gümrüklü yük.
BONDED WAREHOUSE Gümrüklü depo.Gümrük
yetkilileri tarafından gümrük işlemlerinin tamamlanıncaya kadar malın
depolanmasına izin verdiği antrepo.
BOOKING Rezervasyon.
BOOKING NUMBER Rezervasyon numarası.
BOTTOM SIDE RAILS Konteynerin tabanındaki
uzunluksal yapı elemanları.
BOTTOM-AIR DELIVERY Sıcaklık kontrollü
konteynerde hava sirkülasyonunu sağlayan düzenek.
BOW Geminin önü.
BOXCAR Kapalı demiryolu yük aracı.
BREAK BULK Dökme yük.
BRIDGE POINT Ön taşıma noktası.Bir limandan
başka limana taşınan yükün toplandığı kara noktası.
BRIDGE PORT Ön taşıma limanı.Bir gemiyle
taşınan yükün toplanarak konteynere yüklendiği ve yeniden taşınmak üzere başka
bir limana aktarıldığı liman.
BROKEN STOWAGE Yüklenen kargonun cins ve
özelliğinden ya da yerleştirilmesindeki planlama hatasından dolayı
kullanılamayan alan.
BROKER Komisyoncu.Bir yükü taşımaya
hazırlanan ve yükün taşınmasından bir komisyon elde eden kişi.
BROKERAGE Komisyonculuk.
BULK CARGO Dökme yük.Maden cevheri,kömür,kum
vb. gibi,paketlenmemiş veya konteynere konmamış,üzeri işaretlenmemiş yük.
BULK CARRIERS Dökme yük
taşıyıcısı.Hububat,gübre,maden filizi ve petrol gibi dökme malları taşımak için
inşa edilmiş bütün gemiler.
BULK-FREIGHT CONTANIER Dökme yükler için bir
boşaltma kapağı olarak olan konteyner.
BULKHEAD Ayraç. Konteyner,vagon vb. taşıma
kaplarında malların birbirinden ayrı taşınmasına yarayan separatör.
BULL RINGS Taşınan malı sağlamlaştırmak ve
kaymasının engellemek için konteynerin tabanına yerleştirilen parçalar.
BUNKER CHARGE Yakıt ayarlama faktörü.
bkz.BAF
BUNKERS Gemi yakıtı.
C
C&F "Cost and Freight" için kısaltma.Kargo
satış terimi olarak "Navlun ve Maliyet". Satıcının malın maliyetini ve varış
limanına kadar taşıma masraflarını üstlendiği satış türü.INCOTERMS terimlerini
belirleyen Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) 1 Temmuz 1990 tarihinde bu satış
terimini "CFR" olarak değiştirmiştir.
CABOTAGE Kabotaj.Aynı ülkenin limanları
arasındaki deniz ve suyolu taşımacılığına verilen ad.Türkiye dahil birçok ülke
kıyı taşımacılığını belli bayraklı gemiler tarafında yürütülmesi için kanuni
kısıtlamalara gitmiştir.
CAF "Currency Adjustment Factor" için
kısaltma.Döviz ayarlama faktörü.Deniz hat işletmecilerini dalgalanan akaryakıt
fiyatlarından korumak için kullanılır.
CAPTAIN'S PROTEST Kötü hava veya benzeri
koşullar nedeniyle kaptan tarafından tutulan zabıt.İlk limanda tescil
ettirilir.Genellikle yolculuk sırasında kargonun uğradığı zararlardan ötürü gemi
sahibi veya işletmecisini sorumluluktan korumak için düzenlenir."Sea Protest"
olarak da bilinir.
CAR POOLING Taşıyıcının ve taşıtıcının
merkezi bir otorite aracılığıyla özel kişilere ait kara/demiryolu taşıma aracını
kullanması.
CAR SEAL Araç mührü.Konteyner,vagon vb.
taşıma kaplarının kapılarına konulan metal veya kuşun mühür.Mühür genellikle
kayıt için numaralandırılır.
CARFLOAT Limanlarda yük aktarımı için
kullanılan raylı sistem.
CARGO Yük.
CARGO MANIFEST Yük Manifestosu/Özet
Beyanı.Belirli bir seferde taşınan yükün göndericisi ve alıcısı ile eşyanın
cinsi ve miktarını gösteren liste.
CARGO NOS "Cargo Not Otherwise Specified"
için kısaltma.Yük taşıma tarifelerinde belirtilen mal kalemleri arasında
belirtilmeyen yükler için uygulanabilir tarife ücreti.
CARGO PREFERENCE Ülke araçlarıyla taşınması
gereken yük.Genellikle kamuya ait mallar bu kapsama girer.
CARGO TONNAGE Yük tonajı.Malın tarifeye tabi
tutulan ağırlığı.
CARLOAD RATE Araç yükü fiyatı.
CARNET Karne.Bir malın uluslar arası
sınırları geçmesi için gümrük tarafından düzenlenen evrak.
CARRIER Taşıyıcı.Bir taşıma kontratı gereği
taşımanın kara,hava,deniz,demiryolu,iç suyolu veya kombine olarak
gerçekleştirilmesi sorumluluğunu üstlenen kişi yada kuruluş.
CARRIER CERTIFICATE Taşıyıcı
Sertifikası.Gümrüklerden malı çekmek için gümrük yetkilileri tarafından
taşıyıcıdan istenen vesika.
CARTAGE İç taşıma.Aynı ülkenin şehirleri
arasında yapılan karayolu veya demiryolu taşıması.
CARTMENT Gümrüklü taşıma evrakı.Aynı
gümrüğün yetki sahasıda gümrük kontrolünde bir yerden (gümrüklü antrepodan) bir
diğerine taşıma yapmak için verilen belge.
CASH AGAINST DOCUMENT'S(CAD) Evrak karşılığı
ödeme.Alıcının satıcı adına hareket eden acenteye mal evrakını teslimine
karşılık yaptığı nakit ödeme.
CASH IN ADVANCE (CIA) Ön ödeme.Alıcının
satıcıya malın yüklenmesi için yaptığı ön ödeme.Genellikle sipariş üzerine
yapılan makine ve aksamı için bu yola başvurulur.
CASH WITH ORDER (CWO) Sipariş verildiğinde
ödeme.
CBM "Cubic Meter" için kısaltma.CM olarak da
kısaltılır.Metreküp.
CE (CONSUMPTION ENTRY) ABD'ye ithal edilen
malların deklarasyonu için kullanılan evrak.
CELLS Hücre sistemi.Konteyner gemilerinde
konteynerlerin üst üste konduğu istiflenme biçimi.
CENTER OF GRAVITY Taşıma araçların yada
konteynerin ağırlık merkezi.
CERTIFICATE Şahadetname,sertifika.Gümrük
veya diğer sorumlu kurumun taşıyıcıya tanıdığı izni gösteren belge.
CERTIFICATE OF ORIGIN Menşe
şahadetnamesi.Uluslararası ticarette malın çıkış ülkesini gösteren belge.
CFR "Cost and Freight" için kısaltma.Mal
bedeli ve navlun.Varış limanı olarak belirtilmek suretiyle malın belirtilen
varış limanına kadar taşınması için gerekli olan masrafları ve navlun ücretini
satıcının ödemesi demektir.Ancak,bu satış şeklinde malın kaybolma ya da
zedelenme riski ve buna bağlı olarak meydana gelen tüm masraflar,mallar yükleme
limanından geminin bordasına geçtikten sonra satıcıdan alıcıya geçer.CFR
terimi,malların ihraç işlemlerinin satıcı tarafından yapılmasını gerektirir.
CFS "Container Freight Station" için
kısaltma.Konteyner nakil istasyonu.Konteyner yüklerinin boşaltılıp yeniden
yüklendiği yer.Genellikle eksik konteyner yüklerinin tamamlandığı,aynı alıcı/konsiyeye
gidecek yüklerin konsolidasyonun yapıldığı yer.
CHARTER PARTY Gemi kira kontratı.Sözleşmenin
süresi,navlun ücreti ve seferde uğranılacak limanlar gibi bilgileri düzenler.
CHASSIS Şasi.Hareket halinde konteyneri
güvenlik altına alan tekerlekli ve konteyner kilitli düzenek.
CHOCK Yükün devrilmesini engelleyen metal ya
da ağaç konstrüksiyon.
CI "Cost and Insurance" için kısaltma."Maliyet
ve sigorta". Malın maliyetini,deniz sigortasını ve navlun dışındaki tüm taşıma
ücretlerini kapsayan satış anlaşması.
CIF "Cost,Insurance and Freight" için
kısaltma.Bu satış türünde satıcı CFR terimindeki yükümlülüklere aynen sahiptir
ama aynı zamanda taşıma boyunca malların kaybolması ya da zedelenmesi riskine
karşı denizcilik sigortası sağlama zorunluluğu vardır.Satıcı,sigorta kontratı
yapar ve primini öder.CIF,satıcı tarafından ihraç çıkış işlemlerinin yapılmasını
gerektirir.
CIF&C "Cost,Insurance,Freight & Commission"
için kısaltma."Maliyet,sigorta,navlun ve komisyon". Satıcının malın
maliyeti,navlun ücreti ve taşıma sigortasının yanı sıra komisyonları da
karşıladığı satış anlaşmasıdır.
CIF&E "Cost,Insurance,Freight & Exchange"
için kısaltma."Maliyet,sigorta,navlun ve kambiyo". Satıcının malın
maliyeti,navlun ücreti ve taşıma sigortasının yanı sıra kambiyo masraflarını da
üstlendiği satış anlaşmasıdır.
CIFCI "Cost,Insurance,Freight,Collection And
Interest" için kısaltma."Maliyet,sigorta,navlun,teslimat ve faiz". Satıcının
malın maliyeti,navlun ücreti ve taşıma sigortasının yanı sıra teslimat ve faiz
giderlerini de üstlendiği satış anlaşmasıdır.
CIP "Carriage and Insurance Paid to" için
kısaltma.Satıcının CPT altında aynı yükümlülüklere sahip olduğu anlamına gelen
satış terimidir.Ancak bunlara ek olarak malların taşınma riskine karşı alıcıya
yük sigortası sağlamasını gerektirir.Satıcı sigorta kontratı yapar ve primini
öder.Satıcı ayrıca alıcıya CIP teriminde sadece en düşük seviyede sigorta
kapsamını sağlamakla yükümlüdür.CIP;satıcı tarafından ihraç çıkışlı işlemlerinin
yapılmasını gerektirir.
CKD "Completely Knocked Down" için
kısaltma.Özel bir taşımaya tabi tutulacak tipteki araç,ekipman ve cihazların
parçalarına ayrılarak taşınması.
CL "Carload" ve "Containerload" için
kısaltma.Konteyner yükü.
CLAIM Taşıma sırasında zarar gören veya
eksik çıkan malların ödenmesi için taşıyıcıya yapılan tazminat talebi.
CLASSIFICATION Sınıflandırma.Bir
konşimentoda ayrıntılı olarak belirtilen mal kalemlerini ortaya koyan gümrük
veya başka yetkili kurumlar tarafından geliştirilen listeler.
CLASSIFICATION RATING Sınıflandırma altına
alınmış mal kalemlerine uygulanabilecek fiyatlandırma.
CLASSIFICATION YARD Yük treni katarının
oluşturulduğu alan.
CLAYTON ACT ABD'nin 1914 tarihli fiyat
ayrıcılığını yasadışı kılan anti-tekel yasası.
CLEAN BILL OF LADING Taşıyıcı tarafından
düzenlenen ve malın taşıyıcı tarafından teslim aldığında zarar görmemiş ve
eksiksiz olduğunu gösteren konşimento.Aksi bir durum belirtilmediği sürece
konşimento "cleaned" yani "temiz" olarak kabul edilir.
CLEANING IN TRANSIT Malın çıkış ile varış
noktaları arasında bir yerde durdurularak temizlenmesi,ayıklanması ve/veya
yeniden ambalajlanması.
CLEARANCE 1.Gümrükleme 2.Aracın köprü veya
tünel gibi geçiş limitli yerlerden rahatlıkla geçebilecek şekilde yüklenmesi.
CLEAT Yükün dayanıklılığını arttırmak için
içine monte edilen demir yada ahşap şeritler.
CLECAT Avrupa Forwarder,Gümrük Acenteleri ve
Lojistik Birliği.1958 yılında kurulmuş,Avrupa ülkelerinde freight
forwarder,gümrük acenteliği ve lojistik firmalarını temsil eden dernek ve
federasyonların üyesi bulunduğu,AB Komisyonu nezdinde danışmanlık statüsüne
sahip taşımacılık organizasyonu.
CLIP-ON İzole edilmiş konteynere takılabilen
soğutma ekipmanı.
COASTWISE Sahil boyunca yapılan deniz
taşımacılığı.
COD "Collect (cash) on Delivery" için
kısaltma.Teslimde ödemeli satış şekli.
COFC "Container On Flat Car" için
kısaltma.Demiryolu taşımacılığında "Düz vagonla taşınan konteyner" anlamında
kullanılan kısaltma.
COGSA "Carriage of Goods by Sea Act" için
kısaltma.ABD'de denizyolu taşımacılığında taşıyıcının konşimentodan doğan
sorumluluklarını düzenleyen 1936 tarihli kanun.
COLLECTING BANK Havale edilen
banka.Satıcının bankasının acentesi konumunda olan ve mal ve konşimento üzerinde
hiçbir sorumluluk üstlenmeyen banka.
COLLECTION Satıcı tarafından
kesilen,genellikle diğer taşıma evrakının eklendiği,ödemenin şekli için
talimatları içeren çek/draft.
COMBINATION EXPORT MANAGER Birbirinin rakibi
olmayan birden fazla üreticinin malını ihraç eden firma.
COMBINATION PASSENGER AND CARGO SHIPS
Kombine yolcu ve kargo gemisi.13 veya daha fazla yolcu kapasiteli gemilerdir.
COMBINATION RATE 2 ya da daha fazla
faktörden oluşan oran,ücret.
COMMERCIAL INVOICE Ticari
fatura.İhracatçıyla ithalatçı arasında tüm işlemlerin kaydedildiği,taşınan mal
için düzenlenen evraklara temel teşkil eden fatura.
COMMODITY Yük.Taşınan mal.
COMMODITY RATE Belirli yük kalemleri için
uygulanan taşıma ücretini gösteren basılı tarife.
COMMON CARRIER Taşıyıcı,nakliyeci.Basılı
tarifeler üzerinden mal taşımacılığı yapan kişi ya da firma.
COMMON LAW Örf ve adete dayanan,yazılı
olmayan hukuk.
CONCEALED DAMAGE Gizli hasar.İlk tetkikinde
veya malın ambalajı açılmadan fark edilemeyecek hasar.
CONFERENCE Aynı rotada hizmet veren armatör
ve gemi sahiplerinin kurduğu ortak kural ve tarifeleri bulunan birlik.
CONFIRMED LETTER OF CREDIT Teyitli kredi
mektubu,Akreditif.Yabancı banka tarafından düzenlenen,yerel banka tarafından
onaylanan kredi mektubu.Teyitli kredi mektubuna sahip ihracatçı,yabancı alıcı
veya bankasının kusuru bulunsa bile ödeme alma garantisine sahiptir.
CONFIRMING BANK Onaylayan/keşideci banka.Bir
başka bankanın kredi mektubunu teyit eden ve kredi mektubunda belirtilen evrakın
tesliminde ödeme yapmayı kabul eden banka.
CONNECTING CARRIER İki taşıyıcı arasında
bağlantı kuran taşıyıcı firma.
CONSIGNEE Alıcı,konsiye.Taşıma
evraklarında,taşınan malları teslim almakla yetkili kılınan kişi yada firma.
CONSIGNEE MARK Alıcı sembolü.Tanımlama için
paketlerin üzerine konan,genellikle üçgen,daire,kare vb. şekillerle boşaltma
limanını belirten harflerin bulunduğu semboller.
CONSIGNMENT (1) Taşınmak üzere bir aracının
belirttiği yere gönderilen,ancak hala üreticinin hak sahibi olduğu mal. (2) Malı
alıcısına/konsinyeye ulaştırmak için yüklemek.
CONSIGNOR Konşimentoda malın göndericisi
olarak belirtilen kişi.
CONSOLIDATION Aynı sevkıyata gidecek farklı
kaynaklardan yüklerin birleştirilmesi.
CONSOLIDATOR Konsolide eden,konsolidasyon
hizmeti veren kişi yada firma.
CONSTRUCTION DIFFERENTIAL SUBSIDY Yapım
ücret farkı sübvansiyonu.
CONSUL Konsolos.
CONSULAR DECLERATION Gönderilen ülkenin
konsolosu tarafından onaylanan yük detayları.
CONSULAR INVOICE Bazı ülkeler tarafından
istenen,bir konsolosluk yetkilisi tarafından imzalanan belge.Genellikle malı
ithal eden ülkenin gümrüğü tarafından malın değeri,cinsi ve özelliklerinin
tespiti için istenir.
CONSULAR VISA Gönderilen ülkenin konsolosu
tarafından evraklara eklenen imza yada mühür.
CONSUMPTION ENTRY (CE) ABD'ye ithal edilen
malların deklarasyonu.
CONTAINER Konteyner.Çeşitli boy,genişlik ve
yükseklikte,soğutmalı,havalandırmalı,üstü açık,dökme yük için vb. tipleri
bulunan;gemi,uçak,tren ve kamyonla taşınabilen taşıma kabı.
CONTAINER BOOKING Konteyner
rezervasyonu.Konteyner taşımacılığı yapan gemi hatlarında konteyner için yer
rezervasyonu yaptırmak.
CONTAINER LOAD Konteyneri doldurmaya yeterli
yük.
CONTAINER MANIFEST Konteyner
manifestosu.Konteyner içindeki mal ve yükleme bilgilerini içeren evrak.
CONTAINER POLL Firmalar arasında
konteynerlerin ortak kullanıma açılması sözleşmesi.
CONTAINER TERMINAL Konteyner terminali.Dolu
veya boş konteynerlerin istifleme,yükleme,boşaltma,tamir ve bakımının yapıldığı
kara,deniz,demiryolu bağlantıları bulunan alan.
CONTAINER YARD (CY) Konteyner alanı.Yüklü
veya boş konteynerlerin elleçlendiği,yüklendiği,boşaltıldığı,depolandığı alan.
CONTAINERIZABLE CARGO Konteynerde boşluk
bırakmayan ,yer kaybına yol açmayan ekonomik yük.
CONTAINERIZATION Değişik taşıma modları için
genel veya özel amaçlı kargonun konteynere yüklenmesi.
CONTRABAND Yasak kargo.
CONTRACT Sözleşme,kontrat.İki yada daha
fazla tarafın bir yükümlülüğü belirli bir değerde belirli bir süre içinde yerine
getirmek üzerinde vardıkları yasal yazılı anlaşma.
CONTRACT CARRIER Sözleşmeli taşıyıcı.Bir
sözleşme dahilinde mal yada yolcu taşımacılığı yapan kişi yada kuruluş.
CONTROLLED ATMOSPHERE Gazların karışımını
kontrol eden bilgisayar kontrollü taşımacılık sistemi.
CORNER POSTS Konteynerin köşelerinde bulunan
ve konteynerlerin taşıma aracının üzerine yerleştirilmesi veya taşıma aracından
alınmasını kolaylaştıran dikey çerçeveler.
CORRESPONDANT BANK Muhabir banka.Yurtdışı
bankanın işini idare eden yerel banka.
COST,INSURANCE AND FREIGHT (CIF)
Navlun,sigorta,maliyet. Bkz.CIF
COUNTERVAILING DUTY Yerel ihracatı
desteklemek için yabancı ithalatçıya uygulanan vergi.
CPT "Carriage Paid To" için kısaltma.Taşıma
ücreti ödenmiş olarak-varış yeri belirtilmek suretiyle malların gidecek yere
taşınması için nakliye ücretinin satıcı tarafından ödenmesi anlamına
gelir.Malların taşıyıcıya aktarılmasından sonra mallarla ilgili kaybetme yada
zedelenme riski,ayrıca bu teslim işleminden sonra meydana gelebilecek her türlü
ek masraf alıcı tarafından ödenir.Eğer malların varış yerine ulaştırılması için
başka taşıyıcılar kullanılıyorsa,malların bunlardan ilk taşıyıcıya
aktarılmasıyla riskte bu taşımacıya geçer.CPT,satıcı tarafından ihraç çıkış
işlemlerinin yapılmasını gerektirir.
CROSS MEMBER Konteynerin altına monte
edilen,konteyneri sağlamlaştıran çapraz konstrüksiyon.
CU "Cubic " için kısaltma.Metrik sistemde
"Küp" ün kısaltması.
CUBE OUT Bir konteynerin hacminin yasal
ağırlık limitlerinin altında dolması.
CUBE FOOT 1,728 inç..büyüklüğündeki hacim
ölçüsü."Ayak Küp" olarak da bilinir.
CUSTOMHOUSE Gümrük Ofisi.
CUSTOMHOUSE BROKER Gümrük
komisyoncusu.Müşterisi adına gümrük işlemlerini gerçekleştirmek için yetkili
kılınan yasal aracı.
CUSTOMS Gümrük.
CUSTOMS BONDED WAREHOUSE Gümrüklü
antrepo.Gümrüklenecek malların konulmasına izin verilen depo alanı.
CUSTOM ENTRY Gümrük girişi.Tüm ülkelerde
ithalatçılardan ülke sınırı dahiline girişine izin verebilecekleri mallar için
bir beyanda bulunması ve ithal malın gümrük vergilerini ödemesi
istenir.İthalatçı gümrük beyanının taşıyıcının manifestosuyla (özet beyan) aynı
olması malın kanunlara uygun biçimde ithal edildiğini gösterir.
CUSTOM INVOICE Gümrük faturası.Ticari
fatura,menşe şahadetnamesi ve kıymet sertifikasındaki tüm verileri içeren
form.Sadece birkaç ülkede istenir ve satıcının ticari faturası işlevini görür.
CUSTOM OF THE PORT Liman Teamülü.Malın
gönderildiği ülke limanlarındaki taşıma masraflarını etkileyen yerel kurallar ve
pratikleri belirtir.
CUT-OFF TIME Tren veya geminin kalkışından
önce yüklerin terminale son teslim tarihi ve saati.
CWT 100 pound biriminde ağırlık ölçüsü.
CY Bkz."Container Yard".
D
D&H "Dangerous & Hazardeous" için
kısaltma.Tehlikeli ve taşınması özen ve dikkat isteyen kargo.
DAF "Delivered At Frontier" için
kısaltma.Varış yeri belirtilmek suretiyle sınırda teslim.Belirtilen yerde
malların gümrük çıkış işlemleri tamamlanmış olarak sınırda,ancak bitişik ülkenin
gümrük sınırından önceki belirlenen yerde ve noktada teslime hazır hale
getirilmesiyle satıcının yükümlülüklerinin sona ermesi anlamına gelmektedir.
D.O.T. "Department of Transport" için
kısaltma.ABD Ulaştırma (Taşımacılık) Bakanlığı.
DDC "Destination Delivery Charge"için
kısaltma.Varışta teslim masrafı.Konteyner büyüklüğüne bağlı olarak birçok kargo
tarifesine uygulanan masraftır.Bu masraf tali masraf olarak temel deniz
navlununa eklenir.Gemiden vinç boşaltmaları,terminal içindeki ağır kamyon
taşımaları ve terminal operasyonları için kapı ücreti dahildir.
DDP "Delivered Duty Paid" için
kısaltma.Malların ithalatçı gümrük resmi ödenmiş olarak teslime varış yeri
belirtilmek suretiyle malların ithalatçı ülkede belirlenen yerde hazır
bulundurulmasıyla,satıcının teslim yükümlülüğünde yerine getirilmiş olacağını
ifade eder.Satıcı malların giriş işlemleri tamamlanmış olarak tesliminde,gümrük
resmi dahil olmak üzere vergiler ve öteki ücretlendirmeleriyle birlikte bütün
risk ve masrafları üstlenir.EXW satıcı için en az sorumluluk ifade ederken,DDP
en fazlasını ifade eder.
DDU "Delivered Duty Unpaid" için
kısaltma.Gümrük resmi ödenmeden teslim malların ithalatçı ülkede belirlenen
yerde hazır bulundurulmasıyla,satıcının teslim yükümlülüğünü yerine getirmiş
olacağını ifade eder.Satıcı,buraya kadar getirilirken malların masraf ve
risklerinden (gümrük resmi,vergiler ve diğer ödenebilir ithalat ücretleri
dışında) sorumludur.Alıcı,oluşabilecek herhangi artı masrafları ve gümrük çıkış
işlemlerinde yetersizlikten dolayı oluşacak riskleri üstlenir.
DEADWEIGHT Bir geminin kargo,kuru ve likit
yük toplam ton taşıma kapasitesini ifade eder.Geminin deadweight kapasitesi
yüklüyken "yük çizgisine "batıncaya kadar aldığı su miktarından boşken aldığı su
miktarının ton cinsinden farkı olarak hesaplanır.
DEADWEIGHT CARGO Gemi yükleme birimi.40 fit
alana istiflenebilen kargonun ton ağırlığını ifade eder.
DECONSOLIDATION POINT Dağınık veya
konteynere yerleştirilmemiş kargonun teslimat için yeniden yüklendiği yer.
DEFICIT WEIGHT Eksik tonaj.Olması gerekenden
eksik ağırlık.
DELIVERY INSTRUCTIONS Teslim
talimatları.Belirtilen adresten malın alınıp dağıtım iskelesine teslim
talimatı.Genellikle bu tip talimatlar ihracatçı tarafından kara taşımacılığı
operatörüne veya kara taşımacılığını tümleyen demiryolu taşıma operatörüne
verilir."Shipping Deliver Order" (Yükleme Teslim Talimatı) olarak da bilinir.
DEMDES "Demurrage/Despatch" için
kısaltma.Malın gemiden yüklemenin veya boşaltmasının öngörülenden daha hızlı
veya daha yavaş gerçekleştirilmesinde ödenen para.
DENSITY Yoğunluk.Beher metreküp veya başka
hacim birimi başına yük ağırlığı.
DEPOT,CONTAINER Konteyner Deposu.Boş
konteynerlerin alınıp bırakıldığı boş alan.
DEQ "Delivered Ex Quay,(Duty Paid)" için
kısaltma.Rıhtımda teslim.Varış limanı belirtilmelidir.Malların gümrük giriş
işlemleri tamamlanmış olarak,ismi geçen uygun rıhtımın üzerindeki
limanda,DDU'nun yerine getirilmesi manasına gelir.Satıcının malların teslimine
kadar olan gümrük resimlerini,vergilerini ve diğer ücretleri de içeren tüm
masraf ve riskleri taşıması gerekir.
DES "Delivered Ex Shıp" için kısaltma.Gemide
teslim.Varış limanı belirtilmek suretiyle malları gümrük işlemleri
tamamlanmadan,gemi üzerinde teslim yükümlülüğünü yerine
getirmesidir.Satıcı,belirlenmiş limana gelene kadar geçen sürede mallara
gelebilecek riskleri ve masrafları karşılamak zorundadır.
DESTINATION Varış
yeri,istikamet,destinasyon.Taşıyıcının malı alıcı veya acentesine teslim edeceği
yer.
DETENTION 1.Verilen müsait zaman dışına
taşarak taşıyıcının ekipmanının gecikmesine sebep olan gönderici veya alıcıya
verilen para cezasıdır.Demurraj yüke,detention ise ekipmana uygulanır. 2.Aracın
ve yükün çeşitli nedenlerle devlet tarafından alıkonulması.
DEVANNING Konteynerin yada kargo vanının
boşaltılması.
DF CAR "Damage-free Car" için
kısaltma.Hasara karşı özel ekipmana sahip yük vagonu.
DISCREPANCY LETTER OF CREDIT İhtilaflı kredi
mektubu/akreditif.Sunulan dökümanlar Kredi Mektubunun gerekliliklerine uygun
olmadığı taktirde "ihtilaflı" olarak muamele görür.Bankalar ihtilaflı
akreditiflerle muamele gerçekleştiremezler.Durumu alıcı veya satıcıya bildirip
talimat beklerler.
DISPLACEMENT Geminin ağırlığı.Geminin
taşırdığı suyun metreküpünün deniz suyunun ortalama yoğunluğu olan 1,025
ton/m.'e bölünmesiyle hesaplanır.
DIVERSION Transit halindeki malın veya tüm
geminin rotasındaki değişiklik.
DIVISION Taşıyıcının ortak yüklemelerden
elde edilen geliri bölüşme uygulaması.
DOCK Rıhtım.Kara taşımacılığında bir
endüstriyel bölge veya taşıyıcı terminalindeki yükleme ve boşaltma platformu.
DOCK RECEIPT Rıhtım irsaliyesi.Malın teslim
alındığına dair belge.Çoğunlukla deniz konşimentosunun hazırlanmasında
kullanılır.
DOCUMENTS AGAINTS ACCEPTANCE (D/A) Alıcının
ödemeyi yapması halinde evrakın teslimine ilişkin bankaya verdiği talimattır.
DOLLY Konteynerin ön tarafını destekleyen
tekerlek seti.Konteyner bir çekiciye bağlı olmadığı zaman kullanılır.
DOOR TO DOOR Kapıdan kapıya taşıma.Eşyanın
göndericiden alıcıya kadar tüm taşıma işlemlerinin gerçekleştirilmesi.Evden eve
nakliye olarak da bilinir.
DRAFT Bir tarafın,(drawer-keşideci) bir
başka tarafı (drawee-muhatap) yazılı olarak gönderdiği,muhatabın belirli bir
tarihte belirli miktarda ödeme yapması yönünde koşulsuz talimatıdır.
DRAFT,BANK Bir satıcının alıcıya genellikle
bir banka aracılığıyla gönderdiği çek,poliçe ya da senet.
DRAFT,CLEAN Hiçbir evrakın ekli olmadığı
çek,poliçe yada senet.
DRAFT,DATE Kabul tarihine bakılmadan belirli
bir tarihte vadesi dolan çek,poliçe ya da senet.
DRAFT,DISCOUNTED Bir kredi mektubu altındaki
kabul edilmiş ve bir banka tarafından iskontolu olarak satın alınmış vadeli
çek,poliçe ya da senet.
DRAFT,SIGHT Talep edildiğinde vesaik
karşılığı ödenebilen çek,poliçe ya da senet.
DRAFT,TIME Vesaik karşılığında veya kabulü
rücuundan sonra belirli bir tarihte vadesi dolan çek,poliçe ya da senet.
DRAWBAG Bir ithalat harcının kısmi geri
ödemesidir.Geri ödemeler genellikle yapılır çünkü mallar harcın tahsil edildiği
ülkeden yeniden ihraç edilir.
DRAWEE Muhatap.Bir draft'ı düzenleyen kişi
ya da firmadır.Bu nedenle ödemeyi alan taraftır.
DRAYAGE Ağır yük taşıtı ya da kamyonla
yapılan yerel taşımalar için alınan ücret."Cartage" ile aynı anlamı
taşımaktadır.
DRSF "Destination Rail Freight Station" için
kısaltma."Varış yeri demiryolu yük taşıma istasyonu".
DRY CARGO Sıvı olmayan kargo.Genellikle ısı
kontrolü gerekmez.
DRY -BULK CONTAINER Kuru dökme yük
konteyneri.Küçük taneli,toz ve katı akışkan malları dökme halinde taşımak için
yapılmış konteyner.Özel bir şasi veya platforma sahiptir.
DUMPING İndirim,fiyat kırma.Bir malı bir
ülkenin ortalama piyasa fiyatının altında ithal etmeye çalışmaktır.Genellikle
ihracatçı ülkenin sübvansiyonu vardır.
E
E.C.M.C.A. "Eastern Central Motor Carriers
Association" için kısaltma.ABD Doğu Yakası Motorlu Taşıyıcılar Birliği.
E.W.I.B. "Eastern Weighing and Inspection
Bureau" için kısaltma.ABD Doğu Yakası Ağırlık Ölçüm ve Muayene Merkezi.
EDGE PROTECTOR Kasa,koli,kutu vb.taşıma
kaplarında metal şeritlerin malın ambalajına zarar vermesini engelleyen üçgen
şeklinde koruyucu.
EDI "Electronic Data Interface" için
kısaltma.Elektronik Veri Değişimi (E.V.D.).Bilgisayar sistemleri arasında ticari
bilgi akışını güvenli biçimde sağlayan veri değişim sistemi.
EDIFACT "United Nations Electronic Data
Interchange for Adminstration,Commerce and Transport"için
kısaltma.Yönetim,ticaret ve taşımacılık için elektronik bilgi alışverişi
standartlarını belirleyen kuruluş.Birleşmiş Milletler tarafından
desteklenmiş,geliştirilmiş,Türkiye Gümrüklerinde de uygulanan ticari elektronik
ileti sistemi.UN/EDİFACT olarak da bilinmektedir.
ELEVATING Tahıl ürünlerinde tahıl
asansörleri ile taşınması hizmetine biçilen değer.
ELKINS ACT ABD Kongresi'nin 1903 yılında
çıkardığı,yapılan muhasebe uygulamalarında belli standartlar getiren ve yanlış
uygulamalara ceza sistemi uygulayan kanun.
EMBARGO Ambargo.Bir ülkenin belirli bir
ülkeden çıkan tüm mallara ya da menşeine bakmadan belirli malın taşınmasına
getirilen yasak.
EMINENT DOMAIN Kamulaştırma.Devletin kamu
yararına özel mülkiyete ait mallara makul bir tazminatla el koyması.
EMPTY REPO Boş konteynerin taşınması ve bu
taşımaya ilişkin kontrat.
ENDORSEMENT Ciro.Çek/bono/konşimento gibi
kıymetli evrakın arkasına atılan imza.Ciro,kıymetli evraka konu olan değerin
hamiline devredildiğini gösterir.
ENTRY Giriş evrakları.İthal edilen malın
ülke içi pazarlara girişinden önce gümrük işlemlerinin gerçekleştirilmesi için
gümrük tarafından istenen belgeler.
EQUALIZATION Yükleyici ya da alıcıya,kargoyu
konşimento üzerinde belirlenen noktadan farklı bir yerden teslim almak için
verilen resmi izin.
EQUIPMENT INTERCHANGE RECEIPT (EIR) Ekipman
değişim belgesi.Konteynerin bir taşıyıcıdan diğerine veya bir terminalden
diğerine taşınması için istenen evrak.
ETA "Estimated Time of Arrival" için
kısaltma.Tahmini varış zamanı.
ETHYLENE Etilen.Birçok meyve ve sebze
tarafından salgılanan,olgunlaşmayı hızlandıran gaz.Bazı ülkeler kullanımına
sınırlamalar getirmektedir.
EX-"FROM" Satış terimi olarak"Bir
yerden"."Ex" ya da "From" ibaresi malın çıkış noktasındaki satış değerini
belirtir.Örn:"ex Factory" malın fabrika çıkış fiyatını belirtir."Ex Dock" ise
malın çıkış limanındaki fiyatını ifade eder.
EX DEC "Shipper's Export Declaration"
anlamında bir terim.Göndericinin İhracat Beyannamesi.
EXCEPTION İstisnalar.Taşıyıcının kendi
terminalinde veya yükleme limanında malı teslim aldığında görünür zarar veya
kayıpları konşimento üzerine not etmesi.
EXIM BANK "Export-Import Bank" için
kısaltma.İthalat ve ihracatı teşvik etmek için kurulan,ihracatçıya kredi
garantisi ve verdiği ihracat kredilerine geri ödeme sigortası sağlayan kamu
bankası.
EXPIRY DATE Vade sonu.Kredi
mektubu,çek,bono,akreditif,tarife vb.için son geçerlilik tarihi.
EXPORT İhracat,Dışsatım.Belirli bir ülkede
üretilmiş,yeniden işlenmiş malların üçüncü ülkelere satılması.
EXPORT DECLERATION İhracat
Beyannamesi.Malların yabancı sevkinden önce devlet tarafından istenen belge.
EXPORT LICENCE İhracat izin belgesi.Sahibine
belirtilen malların,belirtilen yöne ihracatı gerçekleşmesine izin veren belge.
EXPORT RATE Yerel limandan yabancı ülkeye
gönderilen yük için uygulanan fiyat.
EXW "Ex Works" için kısaltma.İş yerinde
teslim.Satıcı tarafından,satıcının kendi kuruluşunda (fabrika,depo vb.)alıcı
için malları hazır hale getirmesiyle satıcının yükümlülüklerinin sona ermesi
demektir.Aksi bir hüküm bulunmuyorsa satıcı,malları alıcı tarafından sağlanan
araca yüklemek ya da gümrük çıkış işlemlerini yerine getirmek zorunda
değildir.Malların satıcının kuruluşundan alınarak istenilen yere götürülmesiyle
ilgili bütün masraf ve riskleri alıcıya aittir.Bu terim,satıcı açısından asgari
yükümlülük içeren bir nitelik taşır.
F
F.D.A. "Food and Drug Administration" için
kısaltma.ABD Gıda ve İlaç İdaresi.
FACTOR Faktör.Satış alacaklarını
hesaplamakta kullanılan oran.
FAF "Fuel Adjustement Factor" için
kısaltma.Bkz.BAF
FAK "Freight All Kinds" için kısaltma.Genel
kargo.Farklı alıcıların mallarının karma şekilde bulunduğu tam yüklenmiş
konteyneri ifade eder.
FALSE BILLING Yükleme evrakında ağırlık veya
navlunun yanlış beyan edilmesi.
FAS "Free Alongside Ship" için
kısaltma.Geminin Bordasında Teslim.Belirlenen yükleme limanında malların gemi
doğrultusunda rıhtım ya da mavnaya yerleştirilmesiyle satıcının teslim
yükümlülüğünün yerine getirildiği anlamına gelir.Bu andan itibaren mallarla
ilişkin herhangi bir kaybolma ya da hasar ile tüm masraf ve riskler alıcı
tarafından üstlenilir.
FCA "Free Carrier" için kısaltma.Taşıyıcıya
masrafsız.Malların ihracat işlemleri tamamlanmış olarak alıcı tarafından
belirtilen yerde,onun tarafından belirtilen taşıyıcıya teslim edilmesiyle
birlikte,satıcının yükümlülüğünün de yerine getirilmiş olması anlamına
gelir.Eğer alıcı tarafından teslim için belirli bir nokta belirtilmemişse,bu
durumda satıcı,daha önce sınırları belirlenmemiş bir alan içinde veya yerde
malları taşıyıcıya devredeceği noktayı kendisi seçebilir.
FCL "Full Container Load" için kısaltma.Tek
bir müşteri tarafından doldurulan konteyner.
FD "Free Discharge" için kısaltma.Serbest
tahliye.
FEEDER SERVICE Uzak mesafelere gidecek olan
kargonun yerel limanlardan merkezi aktarma limanına tahliyesi hizmeti.
FEEDER VESSEL Aktarma servisleri için
kullanılan küçük kapasiteli kısa mesafe gemileri.
FEU "Forty-Foot Equivalent Units" için
kısaltma.40 feet boyundaki konteyner standardı.20 feetlik konteyner TEU olarak
adlandırılır.2 TEU 1 FEU'ya eşittir.
FIATA "Federastion International des
Associations de Trasitaires et Assimillés" için kısaltma.Uluslararası Freight
Forwarder Dernekleri Federasyonu.Merkezi Zürih'te bulunan,93 ulusal
taşımacılık,freight forwarder,gümrük acenteleri ve lojistik dernek ve
federasyonun üye bulunduğu birlik.
FIFTH WHEEL Kamyonun çekicisini şasiye
bağlayan ve kilitleyen yarım daire şeklinde çelik parça.
FIO "Free In and Out"için kısaltma.Gemiden
ve gemiye yükleme ya da boşaltma için gereken liman masraflarının maliyetlerin
içinde olmadığını ifade eder."Liner In and Out"un tersidir.
FIRKIN 1Varilin 1/4'üne eşit hacim ölçü
birimi.
FIXED COSTS Sabit maliyetler.faaliyete bağlı
olmayan masraflar.Taşımacılıkta terminal,depo,antrepo vb.kiraları,emlak vergisi
ve diğer sabit vergiler bu tür masraflardır.
FLAT CAR Tavanı ve duvarları olmayan
demiryolu vagonu.
FLAT RACK/FLAT BED CONTAINER İçine yandan ve
üstten mal yüklenebilen kenar ve duvarları olmayan platform şeklindeki
konteyner.
FMC (F.M.C.) "Federal Maritime Commission"
için kısaltma.ABD Ulusal Denizcilik Komisyonu.
FOB "Free on Board" için kısaltma.Gemide
masrafsız.Belirtilen yükleme limanında teslim.Satıcının malları belirtilen
yükleme limanında,gemi bordasına teslimi ile yükümlülüklerinin tamamlamış
olduğunu ifade eder.Alıcı bu noktadan itibaren malların kaybolma ve hasarı ile
ilgili tüm masraf ve riskleri üstlenir.FOB,satıcı tarafından ihraç çıkış
işlemlerinin yapılmasını gerektirir.
FOB FREIGHT ALLOWED FOB satış şartlarına ek
olarak alıcının malın çıkış noktasında gemi bordasına kadar olan dahili taşımayı
üstlenmesi.Bu satış türünde satıcı dahili taşıma masrafını faturasından düşer.
FOB FREIGHT PREPAID FOB satış şartlarında
malın çıkış noktasından gemi bordasına kadar olan dahili taşımayı satıcının
üstlenmesi.FOB ibaresinin yanına dahili taşıyıcının adı ilave edilir.
FOB NAMED POINT OF EXPORTATION FOB satış
şartlarında satıcının belirtilen noktaya kadar malı teslim etme yükümlülüğünü
ifade eder.
FOB VESSEL FOB satış şartlarında satıcının
gerçekten gemi bordasına kadar masrafların ve ihracat dökümanlarını hazırlama
yükümlülüğünü ifade eder.
FOR "Free on Rail" için
kısaltma."Demiryolunda teslim"i ifade eden kargo satış terimi.
FORCE MAJEURE Zorunlu haller.Savaş,doğal
afet,deprem vb. gibi sözleşme taraflarının yükümlülüklerini yerine getirmelerine
engel denetimleri dışındaki olayları özetleyen ifade.
FORK LIFT Palet,kızak ve sandıkların
kaldırılıp indirilesi için kullanılan iş makinesi.
FOUL BILL OF LADING Taşıyıcı tarafından
malların hasarlı yüklendiğini gösteren konşimento."Clean Bill of Lading"in
karşıtı.
FOUR-WAY PALLET Dört taraftan iş makinesinin
çatallarına girebilecek şekilde dizayn edilmiş olan palet.
FREE ASTRAY Kaybolmuş bir malın bulunarak
doğru destinasyona bedelsiz gönderilmesi.
FREE IN AND OUT (FIO) Geminin yükleme ve
boşaltma masraflarının kiracı veya yükleyici tarafından ödenmesi durumu.
FREE PARTICULAR AVERAGE (FPA) Sigortalayanın
batma,yangın,çarpışma ve karaya oturma gibi haller dışında kısmi ziyan veya
hasarı ödememesi halini ifade eden bir deniz sigorta terimi.
FREE OUT Geminin boşaltma masraflarının
kiracı tarafından ödenmesi durumu.
FREE PORT/FOREIGN TRADE ZONE Liman Serbest
Bölgesi.Gümrükten muaf malların elleçlendiği liman.
FREE TIME Serbest,ücretsiz
süre.Yükleme/boşaltma ekipmanlarının ücretsiz olarak kullanılabileceği ilave
zaman.
FREE TRADE ZONE Serbest Ticaret Bölgesi.Bir
ülkenin devleti tarafından yasaklanmamış malların gümrükten muaf olarak
girebileceği liman bölgesi.Bu bölgede mallar yüklenebilir,depolanabilir,imal
edilebilir ve yeniden ihraç edilebilir.
FREIGHT Navlun.Hem yük hem de tük taşıma
bedelini ifade eden terim.
FREIGHT BILL Navlun faturası.
FREIGHT FORWARDER Taşıma işleri
organizatörü.
FREIGHTERS Yük gemileri.Soğuk hava depolu
veya ambalajlı mal gemileri;konteyner,kısmi konteyner taşıma gemileri ve mavna
taşıyıcıları.
FTL "Full Truck Load" için kısaltma.Tek
başına yükleyici ve tek bir alıcı için yüklenen kamyon.
FULL CONTAINERSHIP Kalıcı konteyner hücreli
veya diğer tip kargolar için boş alanı olmayacak şekilde teçhizatlandırılmış
gemilerdir.
G
GATEWAY Geçiş noktası.Taşımacılık hatları
arasında kargonun geçiş yaptığı nokta.
GATT "General Agreement on Tariffs and
Trade" için kısaltma.Ülkeler arasında ticaretin kolaylaştırılması ve hacmin
artırılması için çok taraflı imzalanan uluslar arası anlaşma.GATT 1994 yılında
yerini Dünya Ticaret Örgütüne (WTO) bıraktı.
GBL "Government Bill of Lading" için
kısaltma.Devlet Konşimentosu.
GDSM "General Department Store Merchandise"
için kısaltma.Genellikle kitle üretimi yapan firmaların mallarının dahil olduğu
yükleri ifade eden terim.Bu ifade genellikle hizmet sözleşmelerinde kullanılır.
GENERAL CARGO SHIP Karışık yük
gemileri.Ambalaj şilepleri;otomobil,canlı hayvan,palet ve kereste taşıyıcıları
bu kapsama girer.
GENERAL SET (GEN SET) Soğuk hava tertibatlı
(Reefer) konteynere monte edilen ve transit süresi içersinde soğutmayı sağlayan
portatif jeneratör.
GO-DOWN Uzakdoğu'da malların depolanıp
dağıtımının yapıldığı depoya verilen ad.
GOODSNECK Konteynerin traktöre bağlanması
için şasinin yükseltilmiş tarafı.
GRI "General Rate Increase" için
kısaltma.Genel fiyat artışı.Genellikle bir konferansa üye deniz hat
taşımacılarının genel taife üzerinde yaptığı zammı ifade eder.
GROSS TONAGE (GT) Gemilerde (0,2+0,02 Log
10V) şeklinde ampirik formülle yaklaşık olarak hesaplanan brüt ağırlık
(V=Geminin toplam hacmi).
GROSS WEIGHT Brüt
ağırlık.Malların,paletlerin,konteynerin,paketlerin ve vagonların toplam
ağırlığı.
GROUPAGE Grupaj,konsolidasyon.Küçük
ambalajlardaki parsiyel yüklerin büyük taşıma kaplarına aktarılarak
birleştirilmesi servisi.
GVW "Gross Vehicle Weight" için
kısaltma.Brüt araç ağırlığı.
H
HARBOR MASTER Liman Kaptanı.Bir limanda
gemilerin yanaşma,manevra ve demirleme gibi işlerine nezaret eden kişi.
HATCH Bir güverte ambar kapakları.Kargo
girişlerinin yapıldığı ambar ağzı.
HAZ MAT "Hazardeous Materials" için
kısaltma.Tehlikeli madde.
HEAVY LIFT CHARGE Bir geminin normal yükleme
ekipmanlarının taşıyamayacağı kadar ağır olan yüklerin kaldırılması için alınan
ücret.
HIGH-DENSITY COMPRESSION Metreküp ağırlığı
14,5 kilogram olan standart bir pamuk balyasının kompresyonu.Genellikle deniz
yoluyla ihraç edilen pamuk yüklerinde kullanılır.
HITCHMENT Bağlama Hizmeti.Değişik yerlerden
gelen,bir göndericiden bir alıcıya tek bir konşimento altında nakledilen malın
parçalarını birleştirme hizmeti.
HOPPER BARGE Gemi yükleme ve boşaltmalarında
kullanılan dibi açılır büyük kova biçiminde mavna.
HOUSE-TO-HOUSE Kapıdan kapıya taşımanın
diğer adı.
HOUSE TO PIER Kapıdan iskeleye.Taşıyıcı
gözetiminde taşıyıcı tarafından bir konteynere yüklenen kargo.Kargo ihraç
edildiğinde yabancı varış iskelesinde boşaltılır.
HUMPING Bir hareketli demiryolu vagonunu bir
katar oluşturmak amacıyla demiryolu sınıflandırma alanında hareketsiz demiryolu
vagonuyla birleştirme işlemi.Vagonlar yer çekimi sayesinde bir kamburdan ya da
tepecikten uygun raya taşınır.
I
IATA "Internatıonal Air Transport
Organisation" için kısaltma.Uluslararası Hava Taşımacılığında Yolcu ve Kargo
Taşımacılığın tariflerini ve yetkilendirilmelerini denetleyen örgüt.
I/A "Indepedent Action" için
kısaltma.Konferans üyelerinden birinin anlaşmanın genel oran ve kurallarından
yola çıkarak başka bir tarife veya kural yazma hakkıdır.
I.C.C "Internatıonal Chamber of Commerce"
için kısaltma.Milletlerarası Ticaret Odası.
I.E. "Immediate Exit" için kısaltma.ABD
Gümrüklerinde kullanılan,malların getirildiği ve hemen ABD sınırları içerisinde
taşınmadan ihracat edildiği zaman gümrükleme acil çıkış formu.
I.M.C.O. "Internatıonal Maritime
Consultative Oraganization" için kısaltma.Uluslararası Denizcilik Danışma
Organizasyonu.Tüm ülkelerin katıldığı,tehlikeli mallar,dökme yük ve genel
denizcilik kuralları hakkında tavsiye kararları alan forum.
I.M.D.G. CODE "Internatıonal Maritime
Dangerous Goods Code" için kısaltma.Uluslararası Denizcilik Tehlikeli Maddeler
Kodu (U.D.T.M. Kodu).IMO tarafından yayınlanan ve tehlikeli maddelerin uluslar
arası taşıma kurallarını ve sınıflandırılmasını belirleyen kurallar.
I.S.O. "Internatıonal Standarts
Organization" için kısaltma.Uluslararası Standardizasyon
Organizasyonu.Donatımdan paketlemeye,etiketleme ve evrak tanzimine kadar her
türlü konuda uluslararası standart oluşturan kuruluş.
I.T. "Immediate Transport" için
kısaltma.Acil Taşımacılık.Taşıyıcı tarafından hazırlanan,taşıma ABD liman
girişinden itibaren başlayarak son varış yerindeki gümrükleme işlemlerinin
yapılmasında kullanılan belge.Taşıma son varış yerindeki gümrükleme işlemlerini
sona erdirir.Aynı zamanda Aktarma-Girişi olarak adlandırılır.
IGLOO Hava taşımacılığında kullanılan ve
uçak gövdesi şeklinde konteyner.
IMAGE PROCESSING Görüntü işleme.Bir şirketin
belgelerinden elektronik fotoğraflar alması ve elektronik ortamda bu
fotoğrafların sistemli olarak depolanması sistemi.
IMMEDIATE EXPOTATION Acil ihracat.Bir limana
gelen yabancı malın aynı limandan gümrük vergisi ödemeden ihraç edilmesini
sağlayan kayıt.
IMPORT İthalat,dışalım.Yabancı bir ülkede
üretilmiş ürünün ülke gümrük sınırları içine satılmak üzere alınması.
IMPORT LICENCE İthalat Ruhsatı.Bazı
devletlerce üstlenen ve düzenlenen malların ithalatı için gerekli evrak,lisans.
IN BOND Gümrük vergisi ödenmeden,gümrük
kontrolü altında hareket eden kargo.
INBOND LOGISTICS Tedarik Lojistiği.Ana
konuları etkin güzergahın ve programın belirlenmesi,aksam parçalarının teslim
alışında zamanın programlanması,sevkıyat hareketlerinin uydudan
izlenmesi,teslim-alma noktalarında barkod doğrulaması,tedarikçi
koordinasyonu;malzeme yönetimi ve iade edilebilir konteyner kontrolü olan
lojistik yönetim alanı.
IN GATE Kapıda.Konteynerin taşıyıcıdan tren
istasyonunda ya da limanda indirildiği andaki alım-satım ya da değişim
işlemleri.
IN TRANSIT Transit halde.
INCENTIVE RATE Ayrıcalıklı tarife.Yükleyici
tarafından belirlenmiş hacimden daha fazla hacim fiyat tarifesi.Normal hacmi
aşan bölüm için sunulur.
INCOTERMS Milletlerarası Ticaret Odası'nın
(ICC) ticari satış terimleri için kullandığı kısaltmalar kataloğu.Satıcı ve
alıcının taşıma,sigorta ve sorumluluk masraflarının hangi noktada el
değiştirdiğini açıklayan dünyaca kabul görmüş satış şekilleri.Bu terimler en son
2000 yılında gözden geçirilmiştir.
INDEMNITY BOND Güvence bonosu.Taşıyıcıya bir
zarar vermeden tutma sorumluluğunu üstlenen anlaşma.
INFOPARTNERING Bilgi
ortaklığı.Perakendeciler,toptancılar ve üreticilerin nerede paylaşımlı "eyleme
çevrilebilir bilgi"ye dayalı ortaklıklar geliştirebileceği ve gerçek-zamanlı
iletişim bağlantıları kurabileceğini gösteren etkin bir tüketici tepkisi öğesi.
INDEPENDENT ACTION Konteyner taşımacılığında
belirli bir hatta bir taşıyıcının kartel dışına çıkarak konferans dışı daha ucuz
taşıma tarifesi uygulaması.
INDEPENDENT TARIFF Bağımsız
tarife.Anlaşmanın ya da konferans sisteminin bir parçası olmayan her fiyat
tarifesi.
INDUCEMENT Bir geminin önceden belirtilen
rotasında olmamasına karşılık daha sonra bu limanda o geminin uğrama
masraflarını karşılayacak miktarda yük çıkması ve bu limanın gemi güzergahına
dahil edilmesi.
INHERENT VICE Ürünün iç özelliklerini
belirten sigorta ve hukuk terimi.Bazı ürünler iç özelliklerinden dolayı
durdukları yerde yanabilir,bozulabilir ve diğer ürünlere zarar verebilir.Sigorta
poliçeleri bu ürünleri istisnai şartlara bağlar.
INLAND CARRIER Ülke içi liman ve noktalara
taşıma organize eden taşıyıcı.Belirli olmayan limanlar veya noktalar arası
ithalat ya da ihracat trafiğini kontrol eden taşımacı.
INSOURCING İç kaynak
kullanımı.Outshurcing'in tersidir.Kurum içinde gerçekleştirilen hizmet.
INSPECTION CERTIFICATE Gönderilmekte olan
malların kalitesini ve/veya sayısını onaylamakta olan firma veya SGS ve Lloyd's
gibi bağımsız kuruluşların verdiği sertifika.Bu tip sertifika genellikle
akreditif şartı olarak malların kalitesi hakkında güvence için istenir.
INSTALLMENT SHIPMENTS Bütünleyici
yüklemeler.Bir akreditif şartları altında yükleme yapılmasıdır.Genellikle
müsaade edilen ve verilen zaman içerisinde yapılmalıdır.
INSULATED CONTAINER Yalıtılmış
konteyner.Duvarlarından,çatısından,tabanından ve kapısından açık
hava,ısı,basınç,nem vb. değişimlerinden korumak için izole edilmiş konteyner.
INSULATED CONTAINER TANK Yalıtılmış Tank
Konteyner.Sıvı,gaz ve kimyevi madde taşımacılığında kullanılan her türlü
atmosfer olayından yalıtılmış tank biçiminde konteyner.
INSURANCE Sigorta.
INSURANCE ALL-RISK Muafiyet sınırı olmayan
veya en azda olan sigorta.bu tip sigortalar taşıyıcıya transit sırasında meydana
gelebilecek zararlara en geniş sigorta miktarı vaat eder."All Risk" kavramı her
şeyi kapsadığı şeklinde yanlış yorumlanmamalıdır."All Risk" sigortalar iyi
incelenmeli ve savaş,sel,deprem gibi durumları kapsayıp kapsamadığı
sorulmalıdır.
INSURANCE,GENERAL AVERAGE Genel Avarya
Sigortası.Deniz taşımacılığında gemide kalan kargonun güvenliği için kargonun
bir kısmının bilinçli olarak zarara uğratılması.
INSURANCE LIQUIDATIONS Hasarlı Ürün
Avcıları.sevkıyat sırasında hasar gören ve sigorta şirketlerince kayıp olarak
nitelendirilen ürünleri satın alma konusunda uzmanlaşmış tali piyasa şirketleri.
INSURANCE,PARTICULAR AVERAGE Kişisel
nakillerde tehlikelere karşı sigortalanmış mallardaki kayıp için kullanılan
deniz sigortası terimi.Kısmi ortalama alınabilir ama bunun için zararın belirli
bir yüzdeden fazla olması gerekir.Bu oran yükün değerinin genellikle %3-%5'tir.
INSURANCE WITH AVERAGE CLAUSE Eğer sigorta
edilmiş kargoya olan zarar % 3'ü veya sigorta edilen malın değerinin yarısını
geçerse bu madde uygulanır.Eğer taşıma aracı yanar,batar veya çarpışırsa tüm
zarar ödenir.Deniz sigortasında ortalama (avarage) kelimesi kısmi zarar ya da
kısmi kayba denilir.
INTEGRATED LOGISTICS Bütünleşik lojistik.Tüm
tedarik zincirinin yönetim tarafından hammadde tedarikinden mamul ürünün
dağıtımına kadar sistem çapında görülmesidir.İşlevlerin tek tek ayrı ayrı olarak
yönetmekten ziyade tedarik zincirini tek bir varlık olarak oluşturan tüm
işlevlerin yönetilmesi gerekir.
INTEGRATED OPERATOR Bütünleşik
işletmeci.Yükün teslim alındığı andan teslim edildiği ana kadar olan tüm hareket
sürecini kontrol eden bir servis.Daha sıkı bir programlama ve toplam kontrolün
daha iyi bir hizmete götüreceği düşüncesidir."Integrated Operators" daha çok
kendi araçlarını kullanırlar.
INTERCHANGE Aktarma yeri/istasyonu.Yükün
hatlar arasında bir taşıyıcıdan diğer bir taşıyıcıya aktarılması.
INTERCHANGE POINT Yükün bir taşıyıcıdan
diğer taşıyıcıya aktarıldığı yer.
INTERCOASTAL İki sahil arasındaki deniz
taşıma hizmeti.
INTERLINE FREIGHT Aktarmalı yük.Çıkış
noktasından varış yerine iki veya daha fazla ulaşım hattı üzerinde giden yük.
INTERMEDIATE POINT İki taşıma rotasının
arasında bulunan nokta.
INTERMODAL Kargo konteynerinin farklı
taşımacılık modları (deniz-kara-tren-hava) arasında hareketi.
INTERMODAL TRANSPORTATION Intermodal
taşımacılık.Malları teslim etmek için birden fazla taşıma moduna
başvurulması.Römorkların-konteynerin demiryolu artı en az bir başka taşıma şekli
ile bu şekilde hareketi.
INTERPLANT LOGISTICS Tesis içi
lojistik.Üretim ve depo tesisleri içinde gerçekleştirilen mini lojistik
hareketleri ifade eder.
INTERSTATE COMMERCE ABD'de Eyaletler arası
Ticaret.İki veya daha fazla eyaletteki alıcılar ve satıcılar arasındaki mal
alışverişi.
INTERSTATE COMMERCE COMMISSION ABD'de
Eyaletler arası Ticaret Komisyonu.ABD Kongresi'nin eyaletler arası ticaret yapan
taşıyıcılar ile ilgili olarak kabul ettiği kanunları uygulamakla görevli federal
organ.Doğrudan kongreye karşı sorumludur.
INTRASTATE COMMERCE ABD'de eyalet içi
ticaret.Alıcı ile satıcı arasındaki tüm işlerin eyalet içinde yürütülmesi.
IN-TRANSIT COMMERCE (I.T.) Bir limana gelen
yabancı malların diğer limana zabıt altında taşınmasına izin veren vesika.Diğer
limanda da ilk malların yerini alabilen mallar geriye gönderilir.
INVENTORY Envanter.
INVENTORY COST Envanteri bulundurmanın mali
yükü.
INVENTORY TURNOVER Bir şirketin herhangi bir
ürününde yıllık olarak envanterini kaç kere çevirdiği oranı.Şirketlerin envanter
yönetimi başarısında en önemli kriterdir.
INVESTMENT RECOVERY Yatırımın geri
kazanılması.
INVOICE 1-Fatura. 2-Denizcilikte alıcıya
gönderilmiş malların sayısını,fiyatını,deniz işlemleri vergilerini gösteren
liste.
INWARD FOREIGN MANIFEST(IFM) Manifesto.Yükün
tipi ve miktarı konusunda tüm detayların belirtildiği belge.Kargo kontrolünün
ana kaynağıdır.Tüm dünya limanlarında istenir.
IPI "Inland Point Intermodal" için
kısaltma.Taşıyıcıların yükleme evrakında kullandıkları liman dışı kara
noktalarına denir.
IRREGULAR Standart dışı,düzensiz.
IRREVOCABLE LETTER OF CREDIT Gayrı Kabil-i
Rücu Akreditif.Havale alan kimse tarafından tüm terimler ve şartlar yerine
getirilmişse,banka tarafından belirtilmiş miktarda ödeme garantili akreditif.Bu
tip akreditif satıcı ve alıcının karşılıklı rızası olmadan geçersiz kılınamaz.
ISO 9000 ISO 9000 Standardı.Merkezi
Cenevre'de bulunan Uluslar arası Standartlar Örgütü ISO'nun derlemiş olduğu bir
dizi kalite güvence standardı.
ISO INTERNATIONAL STANDARTS ORGANIZATION
Uluslar arası Standartlar Örgütü. Bkz.ISO
ISSUING BANK Akreditifi açan,alıcının
bankası.Gerekli evraklar teslim edildiği anda bağlı tuttuğu ürün bedelini
satıcıya veya bankasına öder.
ISSUING CARRIER Taşıma evraklarını çıkaran
ya da tarife basan taşıyıcı.
J
JACKET Konserve kutusu ve şişelerin etrafına
konulan ahşap ya da fiber koruyucu.
JACOB'S LADDER Borda etmek için kullanılan
aracın yanından sarkan ip merdiven.
JETTISON Gemi tehlikede iken kargo veya alet
malzemelerin (jetsam) gemiden atılmasına denir.
JIT "Just in Time" için kısaltma.Depolama
maliyetini en düşük seviyeye getiren envanter kontrol metodu.Metodun başarıya
ulaşması için konteynerlerin depolama alanına tam zamanında,ne erken ne de geç
gelmesi gerekir.
JOINT RATE Birinci taşıma noktasından
diğerine kadar uygulanan fiyat.Bu ulaşım sistemleri hatlar arasında anlaşılmış
ve onaylanmış tek tarifedir.
K
KILOGRAM Kilogram.1000 gr. veya 2.2046 pound
eşitliğinde ağırlık birimi.
KING PIN Şasinin ön tarafına çekiciyle
bağlantıyı sağlayan parça.
KNOCKED DOWN (KD) Ekonomik bir yükleme
yapmak için yükün yeniden montajlanmak üzere parçalarına ayrılması.
KNOWN LOSS Bilinen kayıp.Teslimat anında
veya öncesinde tespit edilen kayıp.
KT Kilo ton veya metrik ton.1000 kilo veya
2,204.6 pound
|
Araç Takibi Nedir? |
Nakliye Firamaları için Araç Takip |
GPRS ve Araç Takip |
GoogleEarth Araç Takip Firmaları |
Infotech Araç Takip Sistemi |
Infotech Vehicle Tracking System |
Platform 360 Rameye Araç Takip |
Arvento, Mobiliz MobilTrack Araç Takip sistemi |
MobiTrack Araç Takip sistemi arvento |
Öğrenci Taşımacılığı Programı |
Personel Taşımacılığı Programı |
Uluslararası Nakliye Lojistik Programı |
Uluslararası Nakliye Programı, Lojistik Programı, Kara Nakliyesi Programı, Deniz Nakliyesi Programı, Uluslararası Nakliye Firmaları, Uluslararası Nakliye Programları, Lojistik Programları, Lojistik programı yazan firmalar, Nakliye programı yazan Firmalar, Nakliye yazılımı, en çok kullanılan nakliye yazılımı, SOFT, SOFT nakliye, SOFT lojistik, SQL server, Oracle, Büyük ölçekli program, küçük ölçekli program, ucuz nakliye programı, Nakliye programı fiyatları, Lojistik programı fiyatları, Uluslararası Nakliye Yazılımı, CMR, Şöför hesabı, Antrepo yazılımı, Antrepo programı, Gümrük Programı, macaristana nakliye, macaristan ihracat, macaristana ihracat, macaristandan ihracat, polonyaya ihracat, polonyadan ithalat, polonya taşımacılık |
Uluslararası Nakliye Programı Satan firmalar, Uluslararası Nakliye Programı Fiyatları, Lojistik Fiyatları, Almanyaya lojistik, Poland, Holland, Bursa, Ankara, İstanbul, Antalya, İzmir, İzmirde, Bursada, Ankarada, Malatyada, Trabzonda, Edirnede, antalyada, alanyada, mersinde, hatayda, hatay, sakaryada, zonguldakta, afyonda, PRogramı, Programları, Programı satan firmalar, Firma listesi, firmalar listesi, Firmalarının listesi, Horoz lojistik, kılıç group, kılıç grup, Transasya, Sağlık transport, SUSA, Sağlık Antrepo, Sağlık Taşımacılık, Sağlık Lojistik, Sağlık italya, italya fiyatları, almanya fiyatları, polonya fiyatları, macaristan fiyatları, Araç takip fiyatları, araç takip fiyatı, uydu takip fiyatı, tır takip fiyatı, en iyi araç takip fiyatı, dünyanın en iyi otomobilleri, dünyanın en güzel otomobilleri, dünyanın en hızlı otomaobilleri, dünyanın en hızlı araçları, en hızlı araç, en güzel araç, dünyandaki en iyi arabalar, en iyi araba, mobese, mobese nedir, mobese sistemi, mobese lgili bilgi, mobese kameraları, mobese ile takip, MOBESE uygulayan yerler, mobese satan firmalar, mobese nasıl çalışır, GPS nedir?, GPRS nedir, GPS nasıl çalışır, GPRS nasıl çalışır? GPS çalışma prensibi nedir GSM nedir SMS nedir THURAYA nedir? Thuraya uydusu kimin. GPS uydusu kimin GPS uydusu kaç tane? orjin, solit, sabancı telekom, gokbora, Gökbora, infotech, infotek araç takip, ayrıntılı uydu haritası, istanbul ayrıntılı harita, bedava harita, bedava ayrıntılı harita, dijital harita, free digital harita, free digital map, ücretsiz istanbul haritası, ücretsiz dijital harita, Google map api, Google haritası, ücretsiz uydu haritası, uydu fotoğrafı, vektörel haritalar, ücretsiz vektörel haritalar. essed, satko, tekser elektronik, tekser araç takip
|
|
|
L
L/C "Letter of Credit" için
kısaltma.Akreditif,Kredi Mektubu.
LADEN Aracın veya geminin bordasına yüklü
halde.
LADING Yüklenen mal ve yük içeriğini ifade
eder.
LANDBRIDGE Köprü ülke taşıması.Bir malın
deniz yoluyla ikinci bir ülkenin kara veya demiryolu ile taşınarak üçüncü
ülkelere taşınması.Asya çıkışlı bir malın ABD'de karada taşınıp deniz yoluyla
Avrupa'ya aktarılmasında olduğu gibi.
LANDED COST Bir ürünün taşıma maliyetleri de
dahil,alıcıya toplam maliyeti.
LANDING CERTIFICATE Bazı ithalatçı ülkenin
konsoloslukları tarafından gümrüğe tabi mallar için ihraç noktası veya yerinde
düzenlenen sertifika.
LANDING GEAR Şasinin ön tarafında çekiciden
ayrıldığında dorseyi dengede tutmaya yarayan parça.
LASH "Lighter Aboard Ship" için
kısaltma.Malları kaldırmak boşaltmak için bir vince sahip gemi.
LCL "Less than Container Load" için
kısaltma.Parsiyel yükleme yapılan konteyner.Birden fazla yükleyici ve/veya
birden fazla alıcısı olması gerekir.
LESS THA TRUCKLOAD Bkz. LCL
LETTER OF CREDIT (LC) Akreditif,kredi
mektubu.Malı ithal eden alıcı adına bir bankanın satıcıya belirli şartları
yerine getirmesi ve belirli belgelerin teslimi şartıyla belirli miktarda ödeme
yapması için verilen yetki.
LETTER OF CREDIT-REVOLVING Yenilenen
akreditif.Belli miktardaki dönülmez akreditif,belirlenen bir vade sonunda aynı
miktar için kendini yenilemektedir.
LETTER OF CREDIT-TRANSFERRABLE
Devredilebilir akreditif.Lehdarı ödeme yapacak olan bankadan,akreditifin
tamamını veya bir kısmını üçüncü bir şahsa devretmesini talep edebileceği
akreditif türüdür.
LETTER OF IMDEMNITY Tazminat mektubu.Temiz
bir konşimento (Clean Bill of Lading) elde etmek için malların muayenesinde
hasar ve zarar tespit edilmesine rağmen bazen göndericinin imzalayıp taşıyıcıya
verdiği belge.
LIGHTENING Geminin limana yanaşabilmesi için
demirliyken yükünün bir bölümünü boşaltıp hafiflemesi.
LINE HAUL Hat taşıması.Yerel servisin
dışında bir şehirden diğerine yapılan taşımalardır.
LINER Düzenli olarak belirli limanlar
arasında hat taşımacılığı yapan gemi.
LLOYD'S REGISTRY LLOYD Sicili.Gemilerin
tetkik ve sınıflandırılmasını yapan ve böylece sigortacıların ve diğer ilgili
kişilerin sigorta veya kullanıma sunulan gemilerin kalite ve durumu hakkında
bilgilendiren kurum.
LOCAL CARGO Yerel yük.Yerel bölgede taşıyana
teslim edilen veya taşıyandan nihai alıcıya teslim eden yük.
LOGISTICS Lojistik.Müşteri memnuniyetini
sağlamak için üretimden tüketime kadar malların,hizmetlerin ve ilgili bilgilerin
etkin ve verimli akışını ve depolanmasını sağlayan planlayan,uygulayan ve
denetimi yapan tedarik zinciri parçası.
LONG TON Büyük ton.2,204 pound.
LONGSHOREMAN Liman işçisi.Limanda gemileri
yüklemek ve boşaltmak üzere görevlendirilen kişi.
LOOSE Ambalajsız,paketlenmemiş mal.
M
M.M.F.B. "Middlewest Motor Freight Bureau"
için kısaltma.ABD'de Orta Batı Kargo Ofisi.
MALPRACTICE Yolsuzluk.Taşıyıcı tarafından
müşterilere cazip kargolar için iskonto ya da navlun değer biçilen illegal düşük
bedeller.Bu durumda düşük tarifeden değer biçilen malzemenin içeriği
bildirilmez.
MANDAMUS Özel işlemler yapılabilmesi için
mahkemeden gelen karar.
MANIFEST Manifesto.Taşıyıcı ve acentesi
tarafından hazırlanan detayların listesini gösteren belgedir.Gemideki toplam
kargonun özet detaylarıdır.Genellikle gümrük amaçlı kullanılır.
MARINE INSURANCE Deniz sigortası.Deniz riski
sonucunda ortaya çıkabilecek kayıpları kapsamak üzere yapılan akdi bir sigorta
türüdür.Tekne,P&I,Kargo"Hamule" vb.türleri vardır.
MARITIME Denizde ya da limanda denizcilik
mahkemesinin yetkisi ile yapılan denizcilik veya ticaret işi.
MARKING Kargo paketlerinin üzerine tanınmayı
kolaylaştırmak için yerleştirilen numara,belge veya diğer sembollerdir.Mark
olarak da bilinir.
MARLINESPIKE İşaretlenmiş metal çubuk.Kıyı
halatının bağlanması için kullanılır.
MASTER INBOND Amerikan Gümrüğünün,EDI BILGE
sistemi olan AMS altında uyguladığı ve yabancı kargoların Amerika'da elektronik
raporlamasına olanak sağlayan program.
MATE'S RECEIPT (Eskiden) Kargonun ikinci
kaptan tarafından imza karşılığında alındığını gösteren makbuz.Makbuza sahip
olan konşimentoya ve değiştirme hakkına sahiptir.
MBM 1000 board feet.1 MBM 2,265 cm.ye
eşittir.
MCFS "Master Container Freight Station" için
kısaltma.Ana konteyner kargo istasyonunun kısaltmasıdır.Bkz.CFS.
MEASUREMENT CARGO Temel hacim ölçülerinden
hesaplanarak ücretlendirilen kargo.
MEASUREMENT TON 400 feet3 eşitliğinde hacim
birimi.
MECHANICALLY VENTILATED CONTAINER
Havalandırmalı konteyner.
MOMERANDUM BILL OF LADING Şehir içi
konşimento.Konşimento sureti.
METER Metre.Yaklaşık 39,37 inç ve 100 cm.
karşılık gelen uzunluk birimi.
METRIC TONE 2,204.6 pound veya 1000 kg.
eşiti ağırlık birimi.
MICROBRIDGE Kargonun çıkış noktasından
yüklenip,nihai olarak boşaltıldığı yere kadar deniz taşımacısı tarafından
sağlanan taşımadır.Bu esnada kargo ve navlun taşıyıcının sorumluluğundadır.
MILE Mil.Kara mili yaklaşık 1609 m.,bir
deniz mili ise yaklaşık 1852 m.dir.
MINI LANDBRIDGE Konteynerin deniz yolu ile
taşındıktan sonra demiryolu veya kamyon ile önceki limana sevk edildiği kombine
taşımacılık sistemi.
MINIMUM BILL OF LADING Konşimento
maddelerinden biri.En düşük fiyatın taşıyıcı tarafından uygulanmasını
belirtir.Bu fiyatlandırma her ton için güncel fiyat ve kesin miktarda olabilir.
MINIMUM CHARGE Malın taşınması için değer
biçilen en düşük ücret.
MIXED CONTAINER LOAD Değişik eşyaların
konteynere tek yükleme içinde yüklenmesi.
MLB "Mini Landbridge" için kısaltma.İlgili
maddeye bakınız.
WODIFIED ATMOSPHERE Gaz karışımlarının
konteyner içinde normal atmosfer basıncına değiştirilmesi.
MT "Metric Ton" için kısaltma.100 kg'ye eşit
ağırlık birimi.
MULTIMODAL Kombine sistem.Konteynerin deniz
yolu ile taşındıktan sonra demiryolu veya kamyon ile önceki limana sevk
edilmesi.
MULTITANK CONTAINER İki ya da daha fazla
likit tank ihtiva eden konteyner.
N
N.C.I.T.D. "Natıonal Committee on
International Trade Documentation" için kısaltma.ABD Uluslar arası Ticaret
Belgelendirilmesi Ulusal Komitesi.
N.M.F.C. "Natıonal Motor Freight
Classification" için kısaltma.ABD'de Ulusal Kara Kargo Sınıflandırması.
N.P.C.F.B. "North Pacıfıc Coast Freight
Bureau" için kısaltma.ABD Kuzey Pasifik Kıyısı Kargo Ofisi.
NAUTICAL MILE Deniz mili.Yaklaşık 1852
metrelik deniz mesafe birimi.
NEC "Not Elsewhere Classified" için
kısaltma."Başka yerde sınıflandırılmış" anlamında konşimento terimi.
NEGETIOABLE INSTRUMENTS Çek,senet,bono veya
konşimento gibi ciro edilebilir belgeler.
NES "Not Elsewhere Specified" için
kısaltma."Başka yerde belirtilmemiş" anlamında konşimento terimi.
NESTED Yer ve hacimden tasarruf sağlayan,bir
malın diğeri içinde tamamen gömüleceği şekilde paketleme.
NET TARE WEIGHT Net dara ağırlığı.Taşıma
birimlerinin kendi ağırlığı.
NET TONNAGE (NT) Net tonaj.Geminin
sertifikasında yazan net ağırlığıdır.Bazı liman masrafları bu ağırlık üzerinden
hesap edilir.
NET WEIGHT Net ağırlık.Herhangi bir
paketleme olmadan malın özgül ağırlığıdır.
NEUTRAL BODY Üyelerinin deniz konferansı
kararlarına uyarak kendine özgü politika ile vergi ihlallerini inceleyen ve
taşıyıcı belgelerini kontrole almak için kurulan örgüt.İhlaller üyelere rapor
edilir ve önemli cezalar verilir.
NO-SHOW Kargonun rezervasyonu yapıldığı
halde denize açılmadan vaktinde yetişememesi ve bu yüzden yüklenmemesi.
NOI "Not Otherwise Indexed" için
kısaltma."Endekste gösterilmemiş" anlamında konşimento terimi.
NOIBN "Not Otherwise Indexed By Name" için
kısaltma."Aksi belirtilmedikçe isim tarafından gösterilmemiş" anlamında
konşimento terimi.
NON-DUMPING CERTIFICATE Bazı ülkeler
tarafından gemi ve diğer ürünlerin ucuza satılmasını önlemek için istenilen
belge.
NON-VESSEL OPERATING COMMON CARRIER (NVOCC)
Başkasının gemisini kullanan ve kendi namına konşimento düzenleyen;deniz
taşıyıcısından yer alıp bunları ihracatçılara satan konsolidatör firmalar,taşıma
işleri komisyoncuları.NVOCC konşimento düzenler,tarif yayınlar ve hatta fiziki
taşımayı gerçekleştirmeden taşıma işlerini organize ederler."Non-Vehicle
Operation Common Carrier" olarak da geçmektedir.
NOR "Notice of Readiness" için
kısaltma.Hazırlık mektubu.Geminin yüklenmeye hazır olduğuna dair bildiri.
NOS "Not Otherwise Specified" için
kısaltma."Başka türlü belirtilmemiş" anlamında konşimento terimi.
NOSE Burun.Vagon veya konteynerin ön kısmı.
O
O.E.C.D. "Organization of Economic
Cooperation and Development" için kısaltma.Merkezi Paris'te olan Ekonomik
İşbirliği ve Kalkınma Örgütü".Dünyanın en büyük gayri safi milli hasılaya sahip
ülkelerinin oluşturduğu örgüt.
O.P.I.C. "Overseas Private Investment
Corporation" için kısaltma.ABD'de Denizaşırı Özel Yatırım Örgütü.
OCEAN BILL OF LADING (OCEAN B/L) Deniz
konşimentosu.İhracatçı ile taşıyıcı arasında taşıma sözleşmesidir.Taşıyıcının
malzemeyi aldığının kanıtıdır.Ciro edilebilir türden ise kargo seyir halindeyken
konşimento satılabilir,alınabilir veya takas edilebilir.
ODS "Operating Differential Subsidy " için
kısaltma. ABD hükümeti tarafından taşıma firmalarına verilen nakit teşvike
verilen ad.
ON BOARD Konşimento üzerinde kargonun gemiye
yüklendiğini gösteren ifade.Akreditif şartları gerektiğinde konşimentoda
belirtilir.
ON DECK Gemide konşimento üzerinde kargonun
açık güverteye yüklendiğini gösteren ifade.
OPEN ACCOUNT Açık hesap.Malın yabancı
alıcıya ödeme garantisi olmaksızın yüklendiğini gösteren ticari anlaşma.
OPEN INSURANCE POLICY Açık sigorta
poliçesi.Deniz Taşımacılığında bir ihracatçının belirli bir vadede yapacağı
taşımaların tümünü kapsayan sigorta.
OPEN TOP CONTAINER Yükleme ve boşaltmanın
üstten yapılabildiği,üzeri sökülebilir tavan kapağı olan veya branda ile kaplı
konteyner tipi.
OPERATING RATIO Taşıyıcının net satışı ile
masraflarının karşılaştırılması.Operasyon verimliliğini ölçmede başvurulur.
OPTIMUM CUBE Konteyner yüklemesinde erişilen
en yüksek hacim.
ORDER-NOTIFY (O/N) Malın gümrükten
çekilmeden önce teslimini ifade eden konşimento terimi.Genellikle akreditifli
mallar için geçerlidir.
ORFS "Origin Rail Freight Station" için
kısaltma.Kargo treni çıkış istasyonu kısaltması.Malın çıkış tren istasyonu.
ORIGIN Malın taşınmaya başladığı çıkış yeri.
ORIGINAL BILL OF LADING (OBL) Orijinal
konşimento.Taşıyıcı sözleşmesinin tamamlanması için istenilen imzalı
evrak.Konşimentoyu düzenleyen taşıyıcı evrak üzerine "original" ifadesi
koymalıdır.
OS&D "Over,Short or Damaged" için
kısaltma.Yükleme esnasında malın,"fazla,eksi veya hasarlı" bulunması halinde
konşimento üzerine konan ifade.
OUT GATE Konteynerin tren veya gemi
limanından ayrılışındaki işlemler.
OVERCHARGE Basılı tarifenin üzerinden
ücretlendirme.
OVERHEIGHT CARGO 8 feet'den daha yüksek
olan,dolayısıyla standart konteynere yüklenemeyen kargo.
OWNERCODE (SCAC) "Standart Carrier
Abbreviation Code" için kısaltma.Bireysel adi taşıyıcıyı tanımlar.
P
P&I "Protection and Indemnity" için
kısaltma.P&I sigortası,ortaya çıkacak yük ve çevre hasarlarının miktarının
reasürans şirketleri tarafından karşılanamayacak kadar büyük miktarlarda
olabildiği için gemi sahibi firmaların bir araya gelerek kurdukları sigorta
klüpleridir.Küçük hacimli yerel taşımalar haricinde tüm uluslararası deniz
taşımalarında gemini P&I sigortası sahibi olması şartı bulunur.
PACKING LIST Taşınan mal kalemlerinin tek
tek birim/adet ve işaretlerinin belirtildiği ancak değerlerinin yer almadığı
liste.
PADAG "Please Authorize Delivery Against
Guarantee" için kısaltma."Lütfen garanti karşılığında mal teslimini
sağlayınız".Alıcının elinde orijinal konşimentonun bulunmaması halinde ilgili
acenteye talimat vermesi için kullanılır.
PAIRED PORTS ABD'de uygulanan bir gümrük
programı.Belirlenmiş olan iki gümrük kapısından herhangi birine giriş evrakları
olmadan kargo kabulü yapılabilmesini sağlayan elektronik sistem.
PAPER RAMP İki noktayı eşitlemekte
kullanılan demiryolu rampası.
PAPER RATE Herhangi bir yüke uygulanmadığı
için kağıt üzerinde kalmış taşıma ücreti.
PARCEL RECEIPT Bir taşıyıcının,tamamen
kurallara ve yasalara uygun olarak,minimum konşimento fiyatının altında bir
ücretle küçük paketleri taşıması halinde yük sahibine konşimento yerine verdiği
evraka verilen ad.
PARTIAL CONTAINERSHIP Kısmi konteyner
gemisi.Hem kalıcı konteyner hücreleri hem de parsiyel yük için bölmeleri olan
gemi.
PARTIAL SHIPMENTS Parsiyel yükleme.
PARTICULAR AVERAGE Sigorta ile ilgili bir
terim.Prim hesaplamasında kullanılır.
PAYEE Belirli bir kıymetli evrakta adına
ödeme yapılacak kişi,alacaklı.Akreditifte alacaklı çek/senet sahibi ya da
bankası olabilir.
PER DIEM Günlük bazda sabitlenmiş bir ücret
için Latince kökenli terim.
PERILS OF THE SEA Denizyolu taşımacılığında
taşıyıcının yasal sorumluluğunun olmadığı riskler.
PHYTOSANITARY INSPECTION CERTIFICATE Bitki
Sağlık Sertifikası.Başka bir ülkeye ihraç edilecek bir ürün için ve bu ülkenin
talebi üzerine verilen ve tarım ürününün sağlık açısından zararlı olmadığını
herhangi bir hastalık taşımadığını gösterir belge.
PICKUP Bir yüklemeye konu olan kargonun
yükleyicinin fabrika veya deposundan kamyon ile teslim alınması.
PIER İskele,rıhtım.
PIER TO PIER Rıhtımdan rıhtıma taşıma.
PIGGY PACKER Konteynerleri demiryolu
vagonlarına indirmeye/bindirmeye yarayan mobil vinç.
PIGGYBACK Kamyonun içinde yüküyle birlikte
demiryoluyla taşınmasına verilen ad."Rail Pigs" de denir.
PLACE OF DELIVERY Teslim yeri.
POD "Port of Discharge" veya "Port of
Destination" için kısaltma.Boşaltma Limanı.
POINT OF ORIGIN Çıkış (orijin) yeri.Kargonun
yükleyiciden teslim alındığı nokta.
POL 1."Port of Loading" için
kısaltma.Yükleme limanı. 2."Petroleum Oil and Lubrications" için kısaltma.Petrol
ve diğer sıvı yakıtlar.
POMERENCE ACT ABD'de bir konşimentonun
düzenlenebileceği durumları gösteren kanun.
PORT OF DISCHARGE (BILL OF LADING)
Konşimentoda "Boşaltma Limanı" olarak gösterilen yer.
PORT OF ENTRY Kargonun boşaltıldığı ve
ithalatçı ülkeye giriş yaptığı gümrük noktası.
PORT OF EXIT Kargonun yüklendiği ve ülkeden
çıkış yaptığı gümrük noktası.
PRATIQUE CERTIFICATE İlgili ülkenin sağlık
bakanlığı yetkilileri veya bakanlık tarafından bir geminin üzerindeki geçici
karantinayı kaldırmak üzere verilen evrak.Gemicilik jargonunda "pratika" diye
geçer.
PRE COOLING Narenciye ve benzeri bozulabilir
yükler için uygulanan ve kargonun ani ısı değişimlerinden dolayı bozulmasını
engelleyen önceden soğutma yöntemi.
PREPAID (Ppd.) Yükleyicinin taşıyıcının
konşimentoyu serbest bırakmadan önce yaptığı ön ödemeler.
PRO FORMA INVOICE Proforma fatura.Bir
tedarikçi tarafından alıcıya gönderilen tüm satış şartları,yüklenecek malın
cinsi,miktarı ve değeri belirtilen fatura.
PRO RATE "Orantılı" anlamına gelen Latince
bir terim.Özellikle gemicilikte astarya ve sürastarya hesaplarında müsaade
edilen gün süresi aşıldığı ve önce tamamlandığı taktirde fark süre hesabında tam
gün değil,geçen saat ve dakika oranı ile hesaplanacağını ifade eder.
PROJECT RATE Bir projeye ait çeşitli
malların taşınması için bir seferde verilen fiyat.Genellikle inşaat projeleri
için kullanılır.
PUBLISHING AGENT Ulaşım hatları
tarafından,tarife ve fiyatları veya düzenleme ve kuralları yayımlama için yetki
verilen kişi ya da kuruluş.
Q
QUARANTINE Karantina.Halkın sağlığını
korumak amacıyla giriş çıkışı izne bağlanan alan.Bir gemi sağlık nedenleriyle
karantinaya alınabilir ve belirli bir bölgeden demir alması
engellenir.Karantinaya alınan gemi üzerine büyük "Q" harfi bulunan bir bayrak
çekilir.
QUOTA Kota.Belirli bir süre için ithal
edilebilir mal miktarı.
QUOTATION Kotasyon.Bir malın belirli
koşullarda ve belirli fiyatta satma önerisi.
R
RAG TOP Üstü muşamba kaplı açık konteyner.
RAIL DIVISION Demiryollarına denizyolu
taşıyıcısı tarafından ödenen taşıma ücreti.
RAIL GROUNDING Konteynerin trenden
tahliyesi.
RAMP Demiryolu rampası.Konteynerin yüklenip
boşaltıldığı demiryolu terminali.Eskiden bu işlem vagonların yanaştığı demiryolu
rampasında gerçekleştiği için bu isimle anılıyor.Bu işlem günümüzde vinç ve
diğer kaldırma/boşaltma araçlarıyla gerçekleştiriyor.
RAMP YO DOOR Rampadan müşterinin istediği
adrese taşıma.
RAMP TO RAMP Bir demiryolu terminalinden
diğerine taşıma.
RATE BASIS Fiyatlandırma
esnasında,formüllerin dahilindeki faktörler bütünü.
REASONABLENESS Taşıma ücretinde makul olması
prensibi.Milletlerarası Ticaret Odası ve hukuki mevzuata göre taşıma ücreti
taşıyıcıya trafik ve taşıma maliyetinin karşılayacak ve taşıyıcıya makul bir kar
bırakacak seviyede olmalıdır.
REBATE Fiyatların tarifelerin altında haksız
rekabet yaratacak seviyeye indirilmesi.
RECONSIGNEMENT Mallar transit haldeyken
konşimento üzerindeki alıcı veya varış limanını değiştirmek.Bkz.DIVERSION
RECOUSE Garantörlerden borç ya da fatura
için hak talep etme.
READ LABEL Alev alabilecek tehlikeli
maddelerin üzerine yapıştırılması gereken kırmızı etiket.
REFFER Soğutucu konteyner.
RELATED POINTS Bir grup nokta için fiyatları
aynı ya da gruba bağlı olan noktalar.
RELAY Sahibi aynı olan taşıma araçları
arasında konteyner nakli.
REMITTANCE Para havalesi.
RESTRICTED ARTICLES Sınıflandırılmış,belli
koşullar sağlanınca taşınabilir maddeler.
REVENUE TON (RT) Bir ton taşıma başına elde
edilen gelir.
REVERSE IPI ABD'nin iç kısımlarında bir yere
taşınacak konteynerin doğu limanlarına bırakılması.
RFQ "Request for quatation" için
kısaltma.Aktarma talebi.
RO/RO "Roll on/Roll of Vessels"için
kısaltma.Ro/Ro taşıması.Tekerlekli araçların vinç olmadan gemiye binebildiği
taşıma şekli.
ROLL Kargo için bir sonraki gemide yeniden
rezervasyon yapma.
ROLLING Geminin alabandadan alabandaya
hareketi.
ROLL-ON/ROLL-OF VESSELS Bkz.RO/RO.
RUNNING GEAR Konteyneri taşımak için
kullanılan tamamlayıcı alet.
RVNX "Released Value Not Exceeding" için
kısaltma.Taşınan mal bedelinin sınırlandırılması.
S
SANCTION Yaptırım.Bir hükümet tarafından
başka bir ülkeye karşı yapılan bir ambargo
SCAC CODE Bkz."Owner Code".
SEA WAYBILL Deniz konşimentosu.Genellikle
şirketin kendi için yaptığı taşımalarda kullandığı malın gemi bordasına
yüklendiğini gösterir belge.
SEA-BEE VESSEL Asansörlü veya kaldıraçlı
gemi.Arka bölümünde su altında kalabilir ağır iş yüklü hidrolik kaldıraç veya
asansör kurulmuş açık deniz gemileri."See Bee" mavnaları LASH mavnalarından daha
büyüktür."Sea-Bee" sistemleri çok uzun süre kullanılmaz.
SEA PROTEST Bkz.Captain Protest.
SEAWORTHINESS Sefer uygunluğu,denize
elverişlilik.Kullanılış maksadına göre bir geminin uygunluğu geminin her yönden
öngörülen sefer için uygun olması.
SED "Shipper's Export Declaration" için
kısaltma.ABD Ticaret Bakanlığı'nın düzenlediği taşıtıcı İhracat deklarasyonu.
SERVICE 1-Hizmet,servis. 2-Belirli bir
yolculuk yapan ve belirli bir Pazar hizmeti veren gemi filosu.
SERVICE CONTRACT Hizmet
sözleşmesi.Taşıtıcı/gönderici ile taşıyıcı arasında yapılan sözleşme.Bu
sözleşmede satıcı belirli bir süre için taşıyıcıya kargo sağlamayı ya da navlun
ödemeyi taahhüt ederken,taşıyıcı ise belirli tarife karşılığı göndericiye
belirli servis kalitesi,yük yeri ve seyir süresi garantisi vb. güvenceler
sunar.Sözleşmede ayrıca tarafların yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde
başvurulacak yaptırımlar da yer alır.
SHEX "Sunday and Holidays Excluded" için
kısaltma.Pazar ve tatil günleri hariç.
SHINC "Sunday and Holidays Included" için
kısaltma.Pazar ve tatil günleri dahil.
SHIP CHANDLER Gemi malzemecisi.Gemiler için
teçhizat ve araç gereç satan kişi ya da şirket.
SHIP DEMURRAGE Gemi ardiye
ücreti.Demuraj/İstarya ücreti.Bir yük geminin geciktiği için taahhüt edilen bir
sürenin aşılmasıyla ödenilen bedel.
SHIPMENT Yük.Br göndericinin bir alıcıya bir
seferde gönderdiği,konşimento üzerinde belirtilen kargonun tamamı.
SHIPPER Taşıtıcı/gönderici/konsinye.Taşınan
malın sahibi veya acentesi.
SHIPPERS ASSOCIATION Taşıyıcılar birliği
veya taşımacılık derneği.Taşıyıcıların menfaatlerini temsil eden kar gütmeyen
birlik.
SHIPPERS INSTRUCTIONS Taşıtıcı
talimatları.Taşıtıcısının veya acentesinin taşıyıcıya gönderdiği malın
taşınması,teslimi,konşimento biçimi vb. konulardaki talimatlar.
SHIPPER'S LETTER OF INSTRUCTION FOR ISSUING AN AIR
WAYBIL Taşıyıcı veya freight forwarder acentesinin taşıtıcı namına
hava konşimentosu düzenleyebilmesi ve imzalaması için yetki istediği evrak.
SHIPPER'S LOAD&COUNT (SL&C) Taşıtıcı
Yüklemesi ve Sayımı.Taşıtıcı tarafından yüklenen ve onaylanan ve taşıyıcılar
tarafından kontrol ve tasdik edilmemiş sevkıyat.Yükleme ve adet sayım bilgileri
mal sahibinin sorumluluğundadır.
SHIPPING ORDER Taşıyıcı talimatı.Taşıyıcının
taşıyıcıya malın gönderilmesine ilişkin emri.Genellikle konşimentonun üçüncü
nüshasıdır.
SHIP'S BELL Kampana.Gemide zaman ölçer.Bir
çan sesi her bir yarım saat içindir.12:30'da bir çan,1:00 de iki,1:30'da üç çan
ve böylece 4:00 kadar sekiz çan çalar.4:30'da çerim bir çanla yeniden başlar.
SHORE Destek payandası.Batmayı veya eğilmeyi
önlemek için bir şeyin karşısına veya altına bir direk veya destek yerleştirmek.
SHORT TON 2000 pound veya 2000
libre.Amerikan tonu olarak da bilinir.
SHIP'S MANIFEST Gemi özet
beyanı/Manifestosu.Belirli bir seferdeki yüklerin detaylarının yer aldığı liste.
SHRINK WRAP Koruyucu ambalaj.Birkaç ünite
etrafında bir zarf içinde ısı işleminden geçirilmiş ve sıkıştırılmış polietilen
veya benzer malzeme.Palet üzerindeki yükleri korur.
SIDE LOADER Yanal yükleyici.Konteyneri
kaldırmak için bir köşesinden kaldırma aparatı yerleştirilmiş bir kaldırma
tamponudur.
SIDE DOOR CONTAINER Yanal kapalı
konteyner.Bir arka kapı ve minimum bir kenar kapıyla donatılmış bir konteyner.
SIGHT DRAFT Muhatabın/alıcının başvurusuyla
ödenebilen çek,senet gibi kıymetli evrak.
SKIDS Kızak,kalastra.Kutuların altına
yerleştirilen veya paketleri daha yükseğe kaldırmak için forkliftlerin veya
diğer kaldırma ekipmanlarının kolayca erişmelerini sağlamak için yapılmış
takozlar,seri paralel kızaklar.
SLEEPERS Demiryolunda taşınan içeriği
raporlarda yer almamış yüklü konteyner.
SPINE CAR Özel konteyner elleçleme
aracı,staker.Mafsallı 5 platformlu otoray taşıt."Stack car"ın kullanılmasının
yükseklik ve ağırlık limitinin sınırlandığı yerlerde kullanılır.
SPOTTING Konteynerin yüklenip boşaltılacağı
yere yerleştirilmesi.
STABILITY 1-İstikrar. 2-Bir gemiyi alabora
olduğunda yükseğe kaldıran veya yukarıya döndüren kuvvet.En alt kaldırma
ağırlığı stabiliteyi artırır.Bir gemi yüksek stabilitede serttir,düşük
stabilitede yumuşaktır.
STACK CAR Konteyner elleçleme
aracı,staker.Mafsallı,5 platformlu,konteynerlere çift destek sağlayan otoray
taşıtıdır.
STACKTRAIN Raylı konteyner elleçleme
aracı,staker.
STANDART INDUSTRIAL CLASSIFICATION Amerikan
hükümeti tarafından kullanılan ürünlerin ve hizmetlerin açıklandığı bir standart
sayısal koddur.
STANDART INDUSTRIAL TRADE CLASSIFICATION
Birleşmiş Milletler tarafından uluslar arası ticarette kullanılan malların
sınıflandırılması için geliştirilen bir standart sayısal kod.
STARBOARD Gemide sancak tarafı.
STATUE OF LIMITATION Zaman aşım süresi.(Bir
taşıma sözleşmesi hakkında) İddialar için mahkemeye başvurma hakkının dolduğu
süre.
STC "Said to Contain" için kısaltma.Ambalaj
için kısaltma.Ambalaj içinde gönderici tarafından bulunduğu beyan edilen mal
için taşıyıcı tarafından konşimentoya konulan not.
STCC "Standart Transportation Commodity
Code" için kısaltma.Mal cinsine göre "Standart Nakliye Kodu."
STEAMSHIP CONFERENCE Gemi Operatörleri
Konferansı.Gemi işletmecilerinin taşıma tarifelerini oluşturmak için
oluşturdukları kartel.
STEAMSHIP GUARANTEE Gemi teminatı.Bir banka
vasıtasıyla taşıyıcılara çıkartılan bir tazminat;herhangi bir kayba karşı veya
alınan bir partide malların kurtarılmasından kaynaklanan zararların artmasına
karşı taşıyıcılar korur.
STERN Geminin arkası.Başın karşıtı.
STEVEDORE Limanlarda yükleme boşaltma
işlemlerini yürüten özel firmalar ve onun işçileri.
STORE-DOOR PICK-UP DELIVERY Depodan son
kullanıcıya hızlı teslim.Taşıyıcının göndericiden malı teslim alıp nihai tüketim
noktasına tüm taşıma hizmetlerini sunması.
STRAIGHT BILL OF LADING Nama yazılı
konşimento.Ciro edilemeyen konşimentolara verilen ad.Emre yazılı olan doğrudan
konsiye/adına çıkarılan ve böylece başka taraflarca kullanılmayan
konşimento.Üzerine "Non-Negociable" (ciro edilemez) kaşesi veya yazısı
konulabilir.
STRADDLE CARRIER Konteyner taşıma,yükleme ve
boşaltmalarda kullanılan tekerlekli büyük kamyon.
STRIPPING Konteynerden yük
boşaltmak.Bkz.Devanning
STUFFING Konteyneri yüklemek.
STW "Said to Weight"için
kısaltma.Taşıtıcının ağırlık beyanını kontrol etmeyen taşıyıcı tarafından
konşimentoya konulan not.
SUBROGATE Birinin yerine geçme,diğerinin
yerine koymak anlamında sigorta deyimi.Örneğin,deniz sigortasında tazminatı
ödeyen sigortacının parayı ödeyen sigortacının haklarını kazanması.
SUFFERANCE WHARF Gümrük iskelesi.Gümrüğe
tabi malların çıkarıldığı yer.Müşteri yetkisi ve iştiraklanmış bir
iskeledir.Gümrük yetkililerinin hazır bulunduğu ve gümrük yetkililerince
onaylanan iskele.
SUPPLY CHAIN Tedarik zinciri.Hammadde
tedarikinden,imalat ve üretime oradan nihai tüketime kadar tüm aktiviteleri
kapsayan lojistik yönetimi sistemi."Just in Time" (tam zamanında) bir tedarik
zinciri yönetimi örneğidir.
SURCHARGE Tarifenin üzerinde veya ekstra
ödemeler.
SURTAX Ek vergi.
T
T&E "Tranportation and Exportation" için
kısaltma.Taşımacılık ve ihracat.Malın liman girişinden çıkışına kadar olan kargo
hareketlerini kontrol eden gümrük formu.
TAIL Kuyruk.Konteynerin veya römorkun arka
tarafı.Burun ya da ön tarafın zıt tarafı.
TANKERS Tanker.Ham petrol ve petrol
ürünleri;kimyasal,sıvılaştırılmış gaz (LNG,LPG,şarap,pekmez ve benzer ürün
tankerleri gibi,sıvı kargo taşımak için tanklarla donatılmış gemilerdir.
TARE WEIGHT Dara ağırlığı.Vagon veya
konteyner taşımacılığında,vagonun veya konteynerin boş ağırlığı.
TARIFF Tarife.Taşımacı şirketlerin
uyguladıkları fiyat teklifleri,kurallar.
TBN "To Be Nominated" için kısaltma.Henüz
geminin veya diğer taşıma aracının isminin ya da kodunun bilinmediği zaman
konşimentoya konulan not.
TELEX Teleks.İletilerin diğer şirketlere
ulaştırılması için kullanılır.Faks veya internet bu sistemin çoğu yerde yerini
almıştır.Ancak uluslar arası ticarette halen mahkemede tek geçerli yazılı
haberleşme yöntemidir.
TEMPERATURE RECORDER Isı kayıt cihazı.Kargo
yoldayken konteynerdeki ısıyı kaydeden cihaz.
TENDER Fiyat teklifi.Eşya taşımacılığı,araç
parkı veya konteyner yükleme boşaltma için fiyat teklifi.
TENOR Çekte öngörülen ödemedeki tarih ve
vade.
TERMINAL Gemi,tren,kamyon veya uçağa
yüklenecek konteynerlerin hazırlanması veya bu araçlardan indirilecek
konteynerin derhal istiflenmesi için tahsis edilmiş alan.
TERMINAL CHARGE Terminal
ücreti.Taşıyıcıların terminal alanlarındaki hizmetler için uygulanan fiyat.
TERMS OF SALE Satış terimleri.Milletlerarası
Ticaret Odası'nın en son 2000 yılında belirlediği taşımada alıcı ve satıcının
sorumlulukların belirten kargo satış terimleri.Bunlar
EXW,FCA,FAS,CFR,CIF,CPKT,CIP,DAF,DES,DEA,DDU ve DDF'dir.
TEU "Twenty Foot Equivalent Unit" için
kısaltma.20 Feet'lik konteyner.
TROUGH RATE Tek fiyat.Çıkış noktasından
nihai varış noktasına kadar ki toplam fiyat.
TROUGHPUT CHARGE Konteyner indirme/bindirme
ücreti.Konteynerin,konteyner alanına veya gemiye taşınmasındaki ücretlendirme.
TIME CHARTER Kontrat süresi.Gemi sahibi ve
kiracı arasındaki kira kontratı.Kira kontratının süresi yıllara göre ya da
yapılan gemi yolculuğuna göre olabilir.
TIME DRAFT Çek vadesi.Vadesi gelmiş çek ya
da belirlenmiş süreyi aşmış zaman.
TIR "Transport International par la Route"
için kısaltma.Uluslararası Karayolu Taşımacılık Anlaşması.Amerika ve Avrupa
hükümetleri arasında yapılan uluslar arası karayolu taşımacılığı
anlaşması.Mühürlenmiş konteynerlerin TIR karneleri göstererek milli sınırları
geçmesini sağlar.
TL "Trailer Load" için kısaltma.Dolu kamyon
yükü.
TOFC "Trailer on Flat Car" için
kısaltma.Bindirmeli taşıma.Açık yük vagonu üzerinde römork şeklinde
taşıma."Piggyback" olarak da bilinir.
TON_MILE Mil başına taşınan yükün ton
ağırlığı.Taşımacılıkta gelir ve giderleri karşılaştırmada kullanılır.1 ton yükün
1 mil taşınmasındaki getiri.
TONNAGE Tonaj.100 feet3 ölçüsündeki hacim
birimi.
TOP AIR DELIVERY Konteynerdeki hava
sirkülasyonu tipi.Hava sirkülasyon ünitesinde,havanın konteynerdeki en dip kısma
kadar,evaparator aracılığıyla filtre edilerek oluklardan konteynerin en üst
kısmına kadar ulaştırılmasıdır.Bu tarz akım özel yöntemler içerir.
TOWAGE Yedek gemi tarifesi.Yedeğe çekilen
gemilere uygulanan ücret tarifesi.
TRACTOR Çekici,traktör.Bir ya da birden çok
römorku çeken karayolu aracı.
TRADE ACCEPTANCE Ödeme vadesi kabulü.Alıcı
tarafından kabul edilen ödeme zaman veya gün vadesi.
TRAFFIC Trafik.Nakil hattı üzerinde taşınan
insanlar veya mallar.
TRAMP LINE Düzensiz hat.Deniz taşıma
şirketleri,gemilerini düzgün ve periyodik rotalarda kullanmaz.Nerede yüklenecek
kargo varsa gemilerinin oraya yönlendirir.
TRANSPORT Taşıma,nakliyat.Yükün bir yerden
bir yere nakli.
TRANSPORTATION & EXIT (T&E) Yabancı malların
taşınması için bir limana ulaşması ve aynı ülke üzerinde başka bir limana gümrük
vergisi ödemeden ihracı.
TRANSSHIP Aktarma.Malların bir nakil
hattından diğer bir hatta transfer edilmesi veya bir gemiden diğer bir gemiye
nakledilmesi.
TRANSSHIPMENT PORT Aktarma limanı.Yükün bir
taşıyıcıdan başka bir taşıyıcıya aktarıldığı yer.
TRUST RECEIPT Bankanın himayesi altındaki
malların alıcıya devretmesi,kendi himayesinden çıkarması.
TURNAROUND Bekleme süresi.Deniz
ulaşımında,geminin limana ulaşması ve ayrılması arasındaki zaman.
TWIST-LOCK Kilit.Konteynerleri güvenli bir
şasi üzerine oturtmak için kullanılan dört adet kıvrılabilen süngü şeklindeki
aparat.
TWO-WAY PALLET Çift yönlü palet.Çatallı
forkliftlerin sadece iki yanından kavrayabileceği şekilde dizayn edilmiş palet.
U
U.S.CONSULAR INVOICE ABD Konsolosluk
belgesi.Amerika'ya ithal edilmiş mallara gereken konsoloslukla ilgili belge.
UCP "Unıform Customs and Practice for
Dokumentary Credits" için kısaltma.Milletlerarası Ticaret Odası tarafından
yayınlanan,uluslar arası ticaret için en sık kullanılan ödeme
standardı.Akreditif ödemeleri gibi,taşımacılık ve bankacılık alanındaki yeni
değişimleri güncelleyen yayın.
UFC "Uniform Freight Classifications" için
kısaltma.Taşımacılık standartları.
ULLAGE Aleç.Konteynerin tam dolu olmadığında
mevcut olan boş yer.Boş alan,içi sıvı dolu olan varil veya tanklarla
doldurulamayacak alan.
UNCLAIMED FREIGHT Alıcısı tarafından
istenmeyen,soruşturulmayan veya teslim alınmayan yük.
UNDERCHARGE Gerçek tutarından daha az
ücretlendirmek.
UNIT LOAD Birim yük.Paletlere,sandıklara
yüklenen,taşınmaya hazır paketler,yükler.
UNIT TRAIN Gidileceği yönü belirlenmiş ya da
rotada yapılan değişikliklerde kullanılmak üzere belirlenmiş yaklaşık 100 adet
vagon.
UNITZATION Konsolidasyon.Palet gibi,birden
fazla yükü toparlayıp tek parça haline getirmek.
UNLOADING Boşaltmak.Gemideki malları
indirmek.
V
VALIDATED EXPORT LICENCE ABD'de "İhracat
İzin Belgesi".
VALIDATION Konşimentoyu
onaylamak.Konşimentonun doğruluğunu kanıtlamak,belgelemek.
VANNING Malın konteynere istiflenmesi.
VARIABLE COST Değişken maliyetler.Fiyatların
kısa zaman içinde yapılan faaliyetlere göre değişmesi.Örneğin kargoyu ülke
sınırları içinde tren veya kamyonla ulaştırmayı içeren fiyatlar,bazı
limanlardaki yapılan işler ve kısa süre için kiralanan teçhizatların
masraflarındaki değişiklikler.
VENTILATED MANIFEST Gemi
manifestosu.Uluslararası taşıyıcı,geminin hem ayrıldığı hem de vardığı limanda
mürettebatın ve içerdiği malların hakkında bilgi vermek zorundadır.Gemi gümrük
beyannamesi konşimento numarası ile birlikte her yükleme ile ilgili çeşitli
detaylar içerir.
VESSEL SUPPLIES FOR IMMEDIATE EXPORTATION
Malların gemiye,uçağa v.b.tek bir limandan,merkezden yüklenmesini ihracatında
aynı limandan veya merkezden yapılmasını sağlayan gemi.
VIZ "İsmen" anlamında Latince bir
kısaltma.Ürünleri gümrük vergilerinde açık bir şekilde belirtmekte kullanılır.
W
WAR RISK (Sigortacılıkta) Savaş
Riski.Herhangi bir savaş durumunda mallarda olabilecek kayıpların sigortalanması.
WAREHOUSE Depo.Yüklerin kabul
edildiği,konsolidasyonun yapıldığı,sevk edildiği ve stoklandığı alan.
WAREHOUSE ENTRY Depo giriş belgesi.Depoya
yerleştirilen ithal edilmiş malları tanımlamaya yarayan belge.Görevi,mallar
depodayken değil,dağıtım için depodan çıkartıldığında ve tüketilmeye başlandığı
zaman vergilerini toplamaktır.
WAREHOUSE WITHDRAWAL FOR TRANSPORTATION (WDT)
Gümrük antreposundaki ticari malların,yerine yeni gelen başka malların bir
limandan diğer bir limana taşınması.
WAREHOUSE WITHDRAWAL FOR TRANSPORTATION EXPORTATION
Gümrük antreposundaki malların,bir limandan ihracat için başka bir limana ABD
üzerinden vergi ödemeden taşınması.
WAREHOUSE WITHDRAWAL FOR TRANSPORTATION IMMADIATE
EXPORTATION (WDEX) Gümrük antreposundaki malların,doğrudan vergi
ödemeden ihraç edilmesinin sağlanması.
WAREHOUSING Depolama.
WAYBILL (WB) Taşıma senedi,konşimento.Deniz
taşımacılığında,taşımacılık hattı tarafından hazırlanan,harekete başlangıç
noktasını,gidilecek yeri,rotayı,malı göndereni,alıcıyı,gemilerin tasvirini ve
ulaştırma servisine uygulanan ücret miktarını gösteren bir belge.Bu belge
beraber veya posta yoluyla acenteye gönderilir.
WEIGHT AND MESUREMENT Navlunun ağırlığına ve
hacme göre hesaplanması. Ölçü tonu;40 feet3 yada 1 m3. Net ton ve eksik ton=2000
Ibs Grosston/longton=2,249 Ibs. Metrik ton, kilo ton=2204,3 Ibs. Metreküp=35,314
fit küp.
Y
YARD Sınıflandırma, muayene ve depolama alanı.
YORK ANTWERP RULES OF 1974 1994'te son
değişiklikleri yapılan,özellikle avaryaya konşimento veya C/P hükümlerine görene
şekilde hesaplanacağına ilişkin kurallar bütünü.Tarafların anlaşması ile bu
kurallar uygulamaya alınmış olup uluslar arası bir zorlayıcılığı yoktur.
Z
ZULU TIME Greenwich'e saat ayarı.
|
|